MACEDONIE

EUROPEAN POLICE PROXIMA (EUPOL PROXIMA)

Duur:15 december 2003 – 12 december 2005
Krijgsmachtsdeel: Koninklijke Marechaussee (en regiopolitie)
Aantal politiemensen: 22
Dodelijke slachtoffers: geen

Achtergronden

Na het uiteenvallen van Joegoslavië in 1991 en de hevige spanningen tussen de Macedonische Albanezen en de Macedonische Serviërs in de tweede helft van de jaren negentig ontstond er een grote behoefte aan stabiliteit in de nieuwe republiek. Met de ondertekening van het vredesverdrag van Ohrid in 2001 kwam een einde aan de inmiddels ontstane guerrillaoorlog in het noorden en noordwesten van Macedonië. Deze overeenkomst poogde de twee etnische groeperingen in het land vreedzaam naast elkaar te laten samenleven. Door de jarenlange militaire inzet van de Macedonische wetshandhaving in het multi-etnische conflict en het vertrek van onder andere Nederlandse vredestroepen, was het vertrouwen in de politie tot het nulpunt gedaald. Een van de punten uit het Ohrid vredesverdrag betrof dan ook de hervorming van het Macedonische politieapparaat. Op verzoek van de regering van Macedonië aan de Europese Unie (EU) werd hiervoor de Europese Unie Politiemissie (Eupol) PROXIMA in het leven geroepen.

Het primaire doel van de missie was het hervormen van het Macedonische politieapparaat en het creëren van vertrouwen van het volk in dit nieuwe politieapparaat. Secundaire doelstellingen waren het opzetten van een grenspolitie en het tegengaan van georganiseerde criminaliteit in de regio. Door de overdracht van kennis en ervaring van de deelnemende (EU) landen kon Macedonië een op Westerse leest geschoeide wetshandhaving ontwikkelen.

Uitvoering van de missie

Na het steunverleningverzoek van de Macedonische regering aan de EU konden zowel lidstaten als niet-lidstaten zich beschikbaar stellen voor deelname aan de op te richten politiemissie. Circa 25 landen reageerden positief en stuurden civiele en militaire politieambtenaren naar Macedonië.
De bonte verzameling van 187 internationale politiemensen kreeg een gedegen training en werd verdeeld over de te bestrijken regio. In kleine clubjes streken zij neer op het centrale, regionale en subregionale politieniveau. Dit hield in dat bijna elk groot politiebureau de beschikking kreeg over een of meerdere mentoren die de lokale politiechefs observeerden en ondersteunden. Naar gelang de expertise van de internationale politieambtenaar verschilde, kon de ondersteuning variëren in de aanpak van veelvoorkomende criminaliteit tot zedenzaken of het onderkennen van valse documenten.
Deelname aan de Eupol PROXIMA geschiedde zonder operationeel mandaat, waardoor de internationale politieambtenaren ongewapend rondliepen. Dit kon, omdat zij slechts adviserend optraden richting de Macedonische politie en doordat hun persoonlijke veiligheid werd gegarandeerd door een Eupol PROXIMA beveiligingsdetachement.

Nederlandse deelname aan de missie

Nederland heeft deelgenomen met tien politie-ambtenaren van de Koninklijke Marechaussee en twaalf van de regiopolitie.

Bron: Ministerie van Defensie