Duur: 19 november 2009 -
Krijgsmachtdeel: Koninklijke Landmacht, Luchtmacht, Marine, Marechaussee
Aantal militairen:
Dodelijke slachtoffers:

Achtergronden

Na de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten werd uitvoering gegeven aan de 'War against Terror' door de Operatie Enduring Freedom in Afghanistan. Hierbij hebben de Amerikanen het regime van de Taliban ten val gebracht maar zeker niet vernietigd. De opbouw van nieuwe overheidsorganen op nationaal en lager niveau inclusief Afghan National Security Forces (ANSF), zoals het leger Afghan National Army (ANA) en de politie Afghan National Police (ANP) verloopt nog steeds moeizaam. In sommige gebieden is de Afghanaanse samenleving teruggegaan naar het systeem van vóór de Russische bezetting. Inzicht in opbouw van de overheid m.n. de politie, vergt dan ook kennis van de historie van Afghanistan. De Afghaanse samenleving is niet gewend aan een politie-organistatie die (naar Westerse begrippen) onafhankelijk, onpartijdig en tribaal gebalanceerd haar taken professioneel uitvoert. Zeker de laatste 30 jaar is de politie een sterk politiek instrument geweest. Hierdoor is de beeldvorming van de Afghaanse politie zeer negatief. De samenleving van Afghanistan is gericht op een stammenstructuur. Hierbij werd de politierol vaak ingevuld door lokale milities. Aangezien de Russen in de jaren 80 de stamhoofden 'geëlimineerd' hebben, is er een zeer platte stammenstructuur ontstaan met vele lokale milities. Onderling zijn er vele vetes waardoor de milities elkaar eerder bevechten dan samenwerken. Om de eigen gebieden te beschermen, werden 'checkpoints' opgericht. Dit is het Afghaanse symbool van veiligheid.

De Amerikanen

Met de inval van de Amerikanen in Afghanistan is er al direct een organisatie opgericht die zich bezig moest gaan houden met de opbouw van de Afghan National Security Forces zodat de verantwoordelijkheid voor de veiligheid in het land na enige tijd overgedragen kon worden aan de Afghanen zelf. Deze organisatie belast met Capability Building heet 'Combined Security Transition Command Afghanistan (CSTC-A, zie aparte webpagina)'. Bij de start van de opbouw is er veel geïnvesteerd in het leger (ANA). Er werd een logistieke ondersteuningsorganisatie uitgerold en Embedded Training Teams (ETT's) mentoren, coachen en trainen de legeronderdelen van opleidingscentrum tot en met de inzet. Later, vanwege de internationale aandacht voor de problemen met de opbouw van de politie werden grofweg de helft van de ETT's ingezet als Police Mentor Teams (PMT's), belast met het opleiden, trainen en mentoren van de politie. Dit lijkt een logische keuze en moet tot hetzelfde resultaat leiden: zelfstandig opererende Afghaanse eenheden.
De civiele componenten van het mentorschap lieten de Amerikanen invullen via de 'International Narcotics and Law Enforcement' (INL) en 'Counter Narcoterrorism Technogoly Program Office' (CNTPO). Deze organisaties vallen rechtstreeks onder het 'State Department'. INL huurt een particulier bedrijf in; Dyncorp om de politie-opleidingen te verzorgen. Aangezien INL ook verantwoordelijk is voor het mentoren van de bij de ANP gevoerde administratie (personeel en financieel) werd vastgelegd dat de politie-opleidingen conform een nationale standaard (Program of Instructions) moesten worden gegeven. Deze standaard is ontwikkeld door Dyncorp. Andere opleidingen hadden geen rechtsgeldigheid en dus geen consequenties voor rang, functie of salaris. De PMT's startten met infanterie vanuit de Brigade Combat Teams van de National Guard. Voordeel hierbij was dat door de huidige veiligheidssituatie het merendeel van de training zogenaamde survivability skills (infanterie gerelateerde zaken) bevat. Tevens zijn er vele Amerikaanse reservisten met een politie of jusititie achtergrond in deze PMT's ingezet. De problemen op het gebied van accountability (aanwezigheidscontrole), logistiek, financiën ect. werden hier echter niet mee opgelost. In een poging de successen van de ANA op de ANP te projecteren werd het Focused District Development (FDD) opgezet. In dit programma werd analoog aan de ANA gekozen voor een collectieve opbouw (opleiding, training en uitrusting) van een complete eenheid. Bij de ANA is dit een bataljon, bij de ANP de districtspolitie. Eind 2007 werd gestart met de eerste districten.

De overigen

Naast de vele specialisaties zijn er in Afghanistan drie grote politie-eenheden te onderscheiden; de Afghan Uniformed Police (AUP), de Afghan Border Police (ABP) en de Afghan National Civil Order Police (ANCOP). Wie leidt nu wat op?, want naast Dyncorp zijn er nog veel meer organisaties aanwezig die zich bezighouden met het opleiden van de Afghaanse politie. Xe-Services (het voormalige Blackwater) leidt de ABP op in opdracht van CNTPO. De ANCOP wordt opgeleid door Dyncorp en meer en meer door de European Gendarmerie Force (EUGENDFOR: Italianen, Fransen, Nederlanders, Portugezen). Daarnaast zijn er landen die ingevolge een bilaterale overeenkomst met Afghanistan hun eigen trainingsite hebben en daar hoofdzakelijk  AUP opleiden. De langst aanwezigen met een eigen bilaterale overeenkomst zijn de Duitsers. Zij leiden de AUP op in het noorden en noordoosten van Afghanistan maar verzorgen ook de opleidingen aan de Police Academy in Kabul. De Duitse paraplu heet ‘German Police Project Team (GPPT)’. De Canadezen hebben hun eigen programma in de provincie Kandahar en de Britten doen hetzelfde in de provincie Helmand. Verder speelt de European Union Police Afghanistan (EUPOL) nog een bescheiden rol. Het Amerikaanse Congres is beloofd dat er in 2011 ruim 240.000 militairen zijn opgeleid om het ANA te vormen. Tevens werd beloofd om 139.000 politiemensen opgeleid te hebben om het ANP gestalte te geven. Voor dit doel stuurde de Amerikaanse president Obama begin 2010 ruim 30.000 extra militairen naar Afghanistan. EUPOL heeft een eigen commandostructuur met hun hoofdkwartier in Brussel. Ook EUGENDFOR heeft een eigen hoofdkwartier en wel in Vincenza in Italië maar geen eigen ‘chain of command’.
Ten slotte: De NATO Training Mission Afghanistan (NTM-A) kent twee grote pijlers namelijk de opbouw van het leger (ANA) en de opbouw van de politie (ANP). Het heeft dan ook twee grote staven beschikbaar de Combined Training Advisory Group – Army (CTAG-A) en de Combined Training Advisory Group – Police (CTAG-P). Deze staven van de NTM-A in Kabul sturen de complete opbouw van het Afghaanse leger en politie aan. Om nog even de complexiteit aan te geven: NTM-A is slechts een onderdeel (zij het wel een hele grote) van de International Security Assistance Force (ISAF).  

De inhoud van deze weblog is geschreven op persoonlijke titel en is bedoeld om je een beeld te geven van de omstandigheden waarin ik verblijf en werk. Veel informatie is NATO- geclassificeerd en mag daarom niet openbaar worden gemaakt. De operationele informatie die je leest is dan inmiddels ook op een andere manier te vinden op het internet. Indien je dit teken (*). ziet, weet je dat ik niet verder kan uitweiden over de procedures of operationele gevolgen. Veel leesplezier.

102

Heeft je uitzending zin gehad? Heb je wat kunnen bijdragen? Heb je er ook plezier aan beleefd? Wat zijn de problemen die je hebt gezien? Het zijn de standaard vragen wanneer je weer thuiskomt na een missie. Op de eerste drie vragen kan ik positief antwoorden. De uitzending was voor mij zeer leerzaam. Het betrof een staffunctie van een organisatie in opbouw (NTM-A – CTAG-P). Natuurlijk loop je tegen problemen aan maar dat is evident aan een land in opbouw wat nog iedere dag wordt geteisterd door aanslagen. Mijn ‘grootste succes’ bestond uit het kunnen toevoegen van grensbewakings-  en immigratieonderwerpen in de NCO-opleiding van de Afghan Border Police. En of ik ook plezier aan de uitzending heb beleefd, kan ik volmondig met een ja beantwoorden. Na mijn verlofperiode was ik in staat om heel Afghanistan door te vliegen en vele trainingsites in het hele land te bezoeken en te evalueren. Iedereen was jaloers op deze mooie functie. Wat waren dan de grootste problemen die je hebt ervaren? Zelf heb ik niet zozeer problemen gehad maar je gaat wel inzien dat ‘oorlog een hele grote industrie is’. Een Amerikaanse industrie wel te verstaan. Dat de extremistische Taliban verdreven moest worden was duidelijk. Dat is gebeurd met uitzondering van gebieden in het zuiden van het land (Helmand, Nimrod, Kandahar en wat kleinere enclaves). Toen de ‘Operation Enduring Freedom’ was beëindigd werd nagedacht over het vervolg en kwam de ‘International Security Assistance Force’ er voor in de plaats om te beginnen met de opbouw van het land. Misschien was er geen alternatief voor het door en door corrupte regime van de huidige president Hamid Karzai maar als je hem dan ondanks grote verkiezingsfraude toch in het zadel houdt door hem direct weer te erkennen, zorg dan in ieder geval dat je hem en ‘zijn clan’ zwaar de duimschroeven aanzet met de hervormingen. Of zijn er misschien andere belangen? Ik weet het niet … Wat ik wel zie is dat er duizenden HUMVEE’s het land in worden gebracht, gevolgd door duizenden andere auto’s die in Amerika ‘uit’ zijn. Het geheel wordt gevolgd door honderden bouwkranen, generatoren, trucks, duizenden computers en andere hoogwaardige apparatuur en technologie (zie ook 36). Enorme bouwprojecten worden uit de grond gestampt. Vliegvelden worden gemoderniseerd, tientallen grote trainingsites uit het niets en in het niets opgebouwd. De grote ‘warehouses’ staan vol met duizenden containers. Natuurlijk moet Afghanistan nu voorzien worden van de NATO standaard wapens. Tienduizend Kalashnikov’s worden ingenomen, opgeslagen en vernietigd ook al zijn het gloednieuwe wapens. Alle wapens worden vervangen door Amerikaanse wapens waar natuurlijk ook alleen maar NATO munitie in past. Het gaat  verder. Alle wapensystemen zullen worden vervangen door NATO gestandaardiseerde wapens. Er wordt een leger opgebouwd van ruim 240.000 manschappen terwijl Afghanistan nooit een groot leger heeft gehad en zich dit ook niet kan veroorloven. Begrijp dat Afghanistan bestaat uit meerdere volken en substammen. Al deze stammen hebben hun eigen ‘warlords’ die niet luisteren naar Kabul maar al duizend jaar hun eigen gang gaan en alleen oog hebben voor hun eigen belangen. Politie was er alleen in de grote steden. Nu wordt er een politie opgebouwd van 139.000 mannen en een paar honderd vrouwen. Op het platteland zal de politie nooit effectief kunnen zijn simpelweg omdat ze niet geaccepteerd wordt. Sinds de islam zich in Afghanistan verspreidde is de koran in alles leidend. De daaruit voorkomende ‘soenna’s’ en de ‘sharia’ bepalen de dagelijkse leefwijze van de Afghanen. Bij ‘problemen’ komt een ‘jirga’ (raad van dorpsoudsten) bij elkaar en lossen de zaak op. Dat kan door huwelijken of schadevergoedingen zoals betalen met kamelen, geiten of schapen. Verstoting en bloedwraak komt natuurlijk ook voor en deze passen niet in ‘ons westers denkpatroon’. Doch in dit zeer bergachtige land gaat het al duizend jaar zo en je sleept Afghanistan niet zomaar even de democratie in. In 2009 is bijna $ 90.000.000.000 uitgegeven aan Afghanistan. Een ongelofelijk bedrag maar als je weet dat een groot gedeelte terugvloeit naar de Amerikaanse industrie kijk je al heel anders naar het grote geheel. De opbouw en training van het leger en politie wordt niet alleen door internationale militairen en politiemensen gedaan. Dat is maar in beperkte mate zo. Grote bedrijven zoals Dyncorp, MPRI, het voormalige Blackwater (nu Xe-Company) sturen hun trainers naar dit land om Afghanen op te leiden. Niet één trainer verdient een salaris onder de zes cijfers. Natuurlijk zijn dit Amerikaanse trainers dus ook dit verdiende geld vloeit uiteindelijk weer terug naar de USA. Hoe moet het dan wel verder? Ik weet het ook niet. Mijns inziens zou een zeer belangrijke stap zijn wanneer de Afghanen eveneens verlost zouden worden van een ander groots probleem in het land namelijk; analfabetisme. Ruim 80% van de bevolking kan niet lezen en schrijven. Verder zou de internationale gemeenschap en vooral de Amerikanen er goed aan doen om eens te vragen wat de Afghanen nu eigenlijk zelf zouden willen. Nu wordt voor hen bepaald wat goed voor hen is en zo wordt het dan ook uitgevoerd. Het waren zes fantastische maanden.   

101

Als je van te voren had gevraagd of het nu wel zinvol was om naar Kreta te gaan was het antwoord duidelijk: nee. Iedereen wil zo snel mogelijk naar huis. Een aantal opperden al dat het gesprek bij de psychologen van bijzonder korte duur zou zijn omdat ze ‘niets te melden hadden’.  Klinkt ook allemaal logisch maar de werkelijkheid was toch anders. Het enige wat verplicht was om aan deel te nemen, was het gesprek met de psychologen. Niet individueel maar in groepjes die ook samen in hetzelfde deel van Afghanistan hadden gewerkt. Het ging over de voorbereiding, de missie zelf en de evaluatie na afloop. Er werd niet diepgravend gezocht naar mogelijke problemen maar meer een ontspannen gesprek waar een ieder zijn inbreng in kon hebben. Natuurlijk hebben deze mensen hun ‘voelsprieten’ op scherp staan maar zo wordt het niet ervaren. Verder was er de eerste avond een optreden van twee buikdanseressen en woensdagmiddag waren er diverse excursies. Wij gingen naar Chania haven, zochten een buitenterras op en vervolgens lekker aan de pimpel. Woensdagavond was er nog een dansgroep en dat was het dan ook wel. Donderdagmorgen kamers opleveren en ’s middags met de KDC-10 naar Eindhoven. Het zit er op.

100

De C-130 zit helemaal vol en Marc en ik besluiten als laatste in te stappen. Het voordeel is dan dat je meer ruimte hebt om je benen te kunnen strekken. Echter we hebben nu duidelijk een misrekening gemaakt. Het is erg vol en de laatste plaats is niet voor mij maar voor de loadmaster. Ik moet van hem helemaal naar voren in het toestel en baal want ik zal wel opgepropt worden tussen de anderen. Niets is minder waar want voor hebben ze zeven plaatsen vrij gehouden zodat ik tijdens de vlucht languit kan gaan liggen slapen (en dat lukte). Marc blijkt na afloop gebroken en zat naast vier opgesloten stinkende honden van de luchtmachtbeveiliging. Tja …. ‘shit happens’. Nu we dinsdag in Minhad zijn aangekomen, blijkt vlucht twee helemaal niet door te gaan. Hoe Willem en Johan en de anderen naar Kreta moeten komen, is nog maar de vraag want de tijd dringt. Het is immers al dinsdagmorgen en donderdagavond zijn we zeker thuis. We zitten maar te wachten en krijgen een paar keer een update. Het wordt nu wel duidelijk dat Johan, Willem en de anderen nooit op tijd op Kreta zullen zijn. Den Haag neemt uiteindelijk het besluit om deze collega’s morgen naar Minhad te laten komen en ze vervolgens rechtstreeks naar huis te laten vliegen. Wij gaan wel naar Kreta en checken vermoedelijk om één uur in. We zullen rond half zeven op Kreta aankomen en daar het tweedaagse programma volgen. Jammer dat we na zes maanden geen afscheid van Willem en Johan kunnen nemen maar het is niet anders.

99

Heet is het eerste waar je aan denkt na landing in Kandahar. Bijna 40 graden overdag en dat is een heel verschil met Kabul dat op 1900 meter hoogte ligt (21 graden). We hebben de rest van de maandag een beetje rondgehangen op de base in Kandahar in afwachting van onze vluchten naar Minhad. Meerdere vluchten zijn nodig om alle Nederlanders daar naar toe te brengen. Het grootste gedeelte komt uit Uruzgan van de TFU (Task Force Uruzgan) en heeft ook einde missie net als wij. Dan zijn er nog verlofgangers die natuurlijk niet op Kreta achterblijven maar direct doorvliegen naar Eindhoven. Er zijn ’s avonds vanuit Kandahar twee vluchten gepland. Marc en ik staan op de eerste vlucht, Johan en Willem op de tweede. We zien wel.  

98

Het laatste bericht was dat we zondagavond laat zouden gaan vertrekken naar Kandahar. ’s Middags was ik nog maar weer even naar Camp Eggers gegaan om te eten en natuurlijk verbazing ‘all over’ dat ik nog niet weg was. ‘Jij wilt helemaal niet weg enz. enz.’ Nou ik wil echt wel graag naar huis hoor. Je leeft immers ook toe naar de datum waarop je missie erop zit. Zondagsavonds met Pedro en Peter van ‘Camp Dubbs’ vertrokken naar het militaire gedeelte van vliegveld KAIA in Kabul. Tot onze verbazing zat daar ook de VIP, generaal Broeks. Wat bleek nu. De vlucht ’s morgens naar Kandahar was normaal vertrokken, had rondgecirkeld boven de landingsbaan maar had weer om moeten keren om terug te vliegen naar Kabul. De landingsbaan lag bezaaid met brokstukken van een onbemande bewapende ’Predetor’. Waar de techniek de overhand heeft gaat er natuurlijk ook wel eens iets fout. Vooral het opruimen van de nog aanwezige munitie kostte de nodige tijd. ’s Avonds laat vloog de C-130 opnieuw (incl. de generaal) naar Kandahar en landden we daar zonder problemen rond een uur of een ’s nachts. Snel een tent opzoeken en pitten. Marc had wel een bed voor mij gereserveerd op zijn kamer maar om hem nu om twee uur ’s nachts op te zoeken en wakker te maken ging wat ver. Ik zie de collega’s morgen wel weer.

97

Zaterdagavond zitten de nieuwe collega´s Martin, Raymond en Don bij mij op de kamer koffie te drinken als ik en telefoontje krijg. Ruud belt van de luchthaven Kaia om te zeggen dat de vlucht van Pedro en mij geannuleerd is. De tweede vlucht van zondag is nu volgeboekt met VIP´s die voorrang hebben op ons. Ik begin maar een beetje cynisch te lachen want wat kun je er aan doen? Niets …. maar dan ook helemaal niets. Zoals je hebt gelezen, is mij dit tijdens mijn evaluaties / assessments ook regelmatig overkomen … ‘so be it’. Ik ben toch al geen zonaanbidder en in Kandahar in het zuidenoosten van Afghanistan is het inmiddels 40 graden. We zullen nu waarschijnlijk zondagavond of zondagnacht vertrekken en een paar uur later al weer doorvliegen naar Minad (Dubai). Daarna nog twee dagen op Kreta voordat we donderdag op Eindhoven zullen aankomen. Tegen Martin, Raymond en Don zeg ik dat er drie dingen heel belangrijk zijn in deze missie. Ten eerste veilig thuiskomen en dat is natuurlijk het allerbelangrijkste. Ten tweede datgene doen waarvoor je hier naar Afghanistan ben gekomen. En ten derde; geniet ook van je uitzending zodat je altijd met een goed gevoel kunt terugkijken. Dat laatste hebben Johan en Willem en natuurlijk ook Marc en ik zeker gedaan.           

96

Vrijdagmiddag had ik al iets besteed aan het ‘inprocessen’ van mijn opvolger Raymond maar ik kom er achter dat de bureaucratie om nu iets voor elkaar te krijgen enorm is toegenomen. Overal zijn weer speciale formulieren, stempels en handtekeningen nodig om passen te krijgen, telefoons over te nemen, wasnetten met nummer op te halen, onderdak te verzorgen en computeraccounts te regelen. Dat lukte absoluut niet. Marc zijn opvolger ging direct naar Camp Dubbs en Johan zijn opvolger komt later. Willem zijn opvolger wordt ingewerkt door de Belgische collega Peter. Bleven Edwin en ik dus over. Ik had al besloten om pas zondag te vliegen omdat ik een fatsoenlijke ‘handover & takeover’ wilde doen en dat was maar goed ook.Naast het improcessen hebben de nieuwe collega’s natuurlijk duizend en een vragen. Wat gebeurt er op Camp Eggers en wat op HQ ISAF? Waar is wat... enz. enz.? Kun je ook pinnen en waar? Wat voor geld heb je nodig, Afghani, dollars, euro’s? Over dat laatste was ik snel klaar. In de PX (belastingvrije winkel op HQ ISAF betaal je met euro’s, verder overal met dollars. Afghani ben je in het geheel niet nodig want je koopt eenvoudigweg niets in de stad. Muntgeld hebben ze hier niet in dollars daarvoor hebben ze onderstaande oplossing gevonden (flippo’s, ware grootte).    

95

Ik rommel de laatste twee dagen wat aan, begin mijn spullen in te pakken en ben er klaar voor. ’s Avonds om kwart over tien zijn onze opvolgers aangekomen op Camp Eggers. Natuurlijk was ik erbij om hen te verwelkomen en onder te brengen in het doorgangshuis ’Sabalu’. Zoals een ieder viel het de collega’s rauw op hun dak om met vele andere mannen een slaapkamer in stapelbedden te moeten delen. Natuurlijk deden ze geen oog dicht want het snurken had overduidelijk een overhand. Zolang wij er zelf nog zijn, kunnen ze niet in onze kamers in het Tillman house want dit zit inmiddels ook vol. De volgende morgen hebben we hen rondgeleid en een beetje wegwijs gemaakt. Veel konden we nog niet doen aan het inprocessen omdat hier de vrijdag de zondag is en wij zelf pas om één uur hoeven te beginnen. ‘Avonds werd Koninginnedag gevierd op ISAF HQ met een barbecue waar we natuurlijk ook naar toe gingen. De ‘Oud Hollandse Spelen’, zoals het internationaal gerenommeerde spijkerpoepen hebben we overdag wijselijk aan ons voorbij laten gaan.

94

Het is zover. ’s Avonds is mijn afscheid samen met de Italiaanse Carabinieri Fausto. We worden met zijn allen verwacht om zeven uur in de CHIANO om een pizza te eten. In het verleden werd er bijna iedere week wel een ‘medal parade’ gehouden voor de vlaggenmast op Camp Eggers (zie 21). Dat is afgeschaft omdat het teveel de operatiën verstoorde. Nu doet iedere eenheid het zelf op zijn eigen manier. Om half acht komt generaal Burgio binnen. Dit heet officieel een ‘Hail and Farewell’ party. Hij verwelkomt de nieuwe collega’s officieel, staat stil bij de geboorte van de zoon van een Amerikaanse collega en daarna zijn Fausto en ik aan de beurt. We krijgen de onderscheidingen voorgelezen door een Amerikaanse sergeant majoor en er worden ten slotte drie onderscheidingen opgespeld: ‘De NATO-medal ISAF, de Army Recommendation medal en de Afghan Campaign medal. Ik hou een dankwoord en daarna is het ook snel over. Ten slotte krijg ik nog een ingelijst certificaat met de Afghaanse en Amerikaanse vlag op een speciale manier aangebracht met andere emblemen en dit allemaal ingelijst en achter het glas. Leuk zo'n goedbedoeld cadeau maar hoe krijg je het in vredesnaam mee naar huis (aparte kist gekocht).

93

Even een strontpraatje. Wanneer je een nieuw kamp opbouwt midden in de stad en je plaatst daar 1.800 mannen en vrouwen op een relatief klein gebied zul niet alleen moeten zorgen voor hun voeding maar ook voor de afvoer daarvan. Aansluiten op het normale rioolsysteem ging niet. Er werden dus gierkelders gemaakt en die moeten iedere dag worden geleegd. Deksel eraf slang erin en pompen maar richting tankauto (van ‘Blackwater’). De stank is niet te harden maar het moet natuurlijk wel gebeuren. Wat het meest ongelofelijk is dat men de twee belangrijkste gierkelders vlak bij de eetgelegenheden heeft gebouwd en dat men ook juist op het tijdstip dat de meeste mensen gaan eten deze kelders gaat legen.    

92

Nu mijn missie er bijna opzit, is het toch wel uniek geweest met hoeveel verschillende types vliegtuigen ik in Afghanistan ben gevlogen. Van trage vrachtvliegtuigen en helikopters tot de privéjets van ‘Blackwater’ en ‘Dyncorp’ Hieronder even een redelijk uniek overzichtje.

91

Zodra we buiten Camp Eggers komen en op weg zijn naar ons huis of naar ISAF HQ worden we direct aangesproken door jengelende kinderen: ‘Give me one dollar’. Dat gaat de hele weg zo door. Een ander veel gehoorde kreet is: ‘You buy bracelet?’ Nee, dat doen we dus niet. Deze jonge kinderen worden gepusht door mannen verderop in de straat. Na tweemaal Afrika ben ik natuurlijk ook wel wat harder geworden en weet je dat het in de wereld niet eerlijk verdeeld is. Onderstaande man moet wel heel moeizaam door het leven met maar één half been en één arm. Hij beweegt zich voort op een soort skateboard en heeft ook niet anders om van te leven dan het bedelen. Ik geef hem wat dollars op voorwaarde dat ik hem mag fotograferen. Dat mag en het resultaat zie je hier onder.  

90

89

Ik ben inmiddels gelukkig weer thuis maar ik ga toch nog eventjes door met de berichten over de laatste dagen in Kabul.

88

87

Op het bureau krijg ik een discussie met Jim over het Amerikaanse wapenbezit en het 2nd Amendment. Hij heeft zelf vijf vuurwapens in huis ‘om zijn familie te beschermen’. Goed een discussie die je eigenlijk niet moet aangaan omdat we veel te veel van mening verschillen. Op dat moment komt William B. binnen. Hij is burger, een voormalige kolonel met een Vietnamverleden. Later heeft hij theologie gestudeerd. De discussie verplaatst zich van het 2nd Amendment naar het geloof. Laat Jim nu ontzettend religieus zijn en elke avond de bijbel lezen. Ik vraag hem wat hij weet over de islam. Het antwoord was eerst lachwekkend: ‘alle moslims waren terroristen’. Ik vertel hem dat de islam een vredelievende godsdienst is en over de vijf zuilen van de islam. Net als in andere religies is het juist die ongelofelijke kleine minderheid die zo’n negatieve stempel drukt op de overgrote meerderheid. Dat was niet zo: ‘alle moslims waren potentiële terroristen’. ‘Jim er zijn bijna 700 miljoen moslims, dat kunnen toch allemaal geen terroristen zijn?’ Ja. dat zijn het wel. Zelfs Avrina’s mond valt open. William zegt dat er in de bijbel ook homo’s in voorkomen. Dat is natuurlijk een foute bijbel volgens Jim. William komt met veel argumenten waar Jim nog nooit van gehoord heeft maar die toch direct door hem worden afgewezen. Waar wil ik nu naartoe?  De gemiddelde Amerikaanse militair is behoorlijk gelovig (dus niet alleen Jim) en minstens zo rechtlijnig. Er zijn dan ook regelmatig kerkdiensten in de ‘Clamshell’ op ‘Camp Eggers’ die goed worden bezocht. Ook lopen er veel chaplains rond. ‘William vertrekt en Jim argumenteert nog wat door. Plotseling schieten Avrina en ik in een daverende lach wanneer hij zegt: ‘This man was satan and I found the devil himself on Camp Eggers. I will pray for him. Also for you Kees.’

86

Normaal gesproken ben ik een vaste slaper en Marc juist niet. Ik wordt wakker omdat de wekker afgaat en Marc hoort alles. Al vanaf een uur of half zes wanneer de eerste oproep tot gebed uit een minaret schalt. Eergisternacht had het zwaar geonweerd maar ik had slechts eenmaal een klap gehoord terwijl Marc iedere flits en donder mee had gekregen. Echter gisternacht werd ik ook wakker van een klap. Het was ongeveer half zes en kon het niet direct thuisbrengen. Ik draaide me weer om en sliep verder. Toen ik Marc ‘s morgens vroeg of hij het ook had gehoord was dat natuurlijk een overbodige vraag. Hij had zelfs het fluiten van de raket vooraf aan de inslag gehoord. Het was een van vijf raketten die later in de bergen rond Kabul zijn gevonden. Deze was ingeslagen in het Ministerie van Sociale Zaken niet zover van ons vandaan. Bij navraag op Camp Eggers hadden mijn collega’s echter niets gehoord.
’s Avonds waren we uitgenodigd om (opnieuw) op H.M. Ambassade te komen i.v.m. de viering van Koninginnedag die echter pas over vier dagen plaatsvindt. De Engelsen zouden ons brengen en kwamen met twee Landrovers aanrijden. We gingen ons automatisch verdelen over de twee voertuigen maar dat was de bedoeling niet. De ene  auto diende als back-up voor de andere en dus werden we met zijn zevenen in de achterbak van deze Laro gepropt. De rit duurde gelukkig niet lang want Marc had al eerdere ervaringen met ‘special vervoer’ (in een AMRAP door ruig terrein). Een paar honderd gasten werden opgewacht door het ambassadepersoneel in de tuin. Natuurlijk waren wij in uniform en daarom duurde het niet al te lang voordat ik werd aangesproken door een Nederlandse vrouw die hier in Afghanistan ‘gender en human rights’ kwam onderrichten. Ze werkte blijkbaar voor EUPOL en wilde maar niet begrijpen dat wij van CTAG-P deze onderwerpen al in de opleidingen hebben zitten. Toen ik haar vertelde dat een Italiaanse professor juist over dit onderwerp veertien dagen geleden een seminar in Kabul had gegeven stond het huilen haar nader dan het lachen; ‘zij was er immers van’. Helaas zenden allerlei landen met de beste bedoelingen ’specialisten’ naar Afghanistan zonder zich af te vragen hoe ze nu tot hun recht moeten komen. Ik heb haar in contact gebracht met mijn chef Avrina en misschien dat haar nu toch echt duidelijk gemaakt kan worden dat we haar (helaas) niet nodig hebben. We hebben op dit moment 10.000 politiemensen in opleiding zitten. De opleiding heeft met politiewerk nog niet veel te maken maar veel meer het overleven. Haar ongetwijfeld goede niveau is op dit moment veel te hoog voor deze opleiding. Ga dan naar de politieacademie zou je zeggen. Laat die nu sinds 2003 ‘stevig in handen zijn’ van de Duitsers.

85

Willem heeft met de hulp van Marc, Johan en mij een barbecue georganiseerd op het dakterras van ons Tilman House. Wanneer iedereen die is uitgenodigd ook komt, zijn we met een man of 60. De barbecues worden geregeld bij ISAF HQ en vlees wordt ingekocht. Drank is natuurlijk allemaal alcoholvrij. We hebben inmiddels een 400 blikjes frisdrank bijeen verzameld. Tijdens ontbijt, lunch en avondeten nemen we ieder twee blikjes mee vanaf Camp Eggers en dan gaat het best snel. Bijzonderheid op deze geslaagde bbq was dat Johan, een stoere marinier optrad als zanger. Al langere tijd maakte hij deel uit van een bandje onder leiding van een USA chaplain en ze zongen Bluegrass muziek. Mij zei het in eerste instantie niet zoveel maar toen er een paar bekende nummers voorbij kwamen ging het lichtje branden o.a. ‘Bad moon rising’ van Creedence Clearwater Revival en ‘The letter’ van Boxtops  Al met al een geslaagde avond.

84

83

82

Op weg naar een assessment van het regionale trainingsite Bamyan, moest er eerst met ‘Maybe Airlines’ naar Bagram gevlogen worden. De Nederlandse ‘Personal Security Detachement’ kwam ons om vier uur ’s nachts ophalen. Het gevolg was dat Roberto en ik al om 06.15 uur al in Bagram waren. We vlogen met een Dash 51 (zie foto), alweer een ander type toestel waarmee we vervoerd werden. Na het ontbijt besloten we maar eens rond te gaan lopen op deze voormalige Sovjetluchtmachtbasis. Na een kilometer kwamen we een bordje ‘busstation’ tegen. Het begon al behoorlijk warm te worden en dus besloten we maar eens op de bus te blijven wachten die volgens het bord iedere twintig minuten voorbij zou moeten komen. En zowaar …. na vijf minuten was het al zover. Een klein busje stopte en er zaten al enkele US militairen in. Na een poosje kwamen we er al achter dat dit niet zomaar een basis is. De rondrit duurde bijna drie kwartier. We bleven hier een dag rondslenteren, gingen naar de bioscoop en maakten veel foto’s. Wat we vooral zagen en hoorden waren vliegtuigen en nog eens vliegtuigen. Natuurlijk ook ’s nacht toen we in een grote tent overnachtten omdat we pas de volgende dag mogelijk onze aansluiting naar Bamyan zouden hebben.

81

80

Om nu alleen maar evaluaties en assessments van trainingsites te gaan doen vond men toch wel wat mager wanneer ik wel op Camp Eggers aanwezig was. Men vroeg (zowaar) of ik misschien de ‘literacy training’ erbij zou willen doen. Niet de uitvoering natuurlijk maar vooral de voorbereidingen en bijwonen van vergaderingen op dit gebied. Het analfabetisme is een groot probleem in Afghanistan dat een van de armste landen in de wereld is. Van de politie kan 80 procent niet lezen en schrijven. Ik heb dit inderdaad een poosje gedaan maar het was toch niet goed te combineren omdat ik teveel weg was. Inmiddels is het weer aan een andere collega overgedragen. Wat deed ik er dan wel aan? Vooral veel vergaderen en uitleggen wat nu de bedoeling was. De politiemannen krijgen een training die van acht weken al is samengeperst in zes weken. Of daar dan nog even 64 uren ‘literacy training’ bij kon. Leg het maar uit aan de betrokkenen wanneer de studenten al om 06.00 uur opstaan voor het eerste gebed en pas om 18.00 uur klaar zijn met hun laatste lessen. Alles is gericht op de groei van het aantal politiemensen dat moet worden getraind. Dit jaar moeten er 109.000 zijn getraind en volgend jaar moeten dat zijn gestegen tot 134.000. Dat gaat hem normaal gesproken niet worden wanneer je de capaciteit van de trainingscentra bekijkt en een opleiding acht weken duurt. Pers je dezelfde opleiding nu in zes weken dan lukt het misschien. Hoe komt het dan dat daar bovenop nog eens de ‘literacy training’ wordt gevoegd. Minister van Buitenlandse Zaken, Hillary Clinton, kwam naar Afghanistan en vroeg hoe het met dit onderwerp stond. De commandant ISAF, generaal McChrystel, kon niets anders zeggen dan dat er niets aan gedaan werd. Je begrijpt het al. Deze beslissing kwam direct ‘top down’. Nu ben ik zelf de mening toegedaan dat dit het allerbeste besluit is dat genomen kon worden. Wil je überhaupt iets aan de ontwikkeling van dit land doen dan moet je beginnen met de bestrijding van het analfabetisme. Mensen kunnen dan zelf lezen (o.a. in de koran) en zijn niet meer afhankelijk van de plaatselijke mullah die hem verteld wat de koran voorschrijft en hoe je moet leven. Het is moeilijk om deze uren in te passen. Het beste zou zijn om één trainingsite compleet hiervoor te gebruiken en de politiemensen hier continue te onderwijzen in het lezen en schrijven. Dit voorstel haalde het niet omdat alles gericht is op groei. De Amerikanen hebben het Congres nu eenmaal beloofd om bepaalde groeicijfers te halen en daar richt men zich kost wat kost dan ook op. Inmiddels zijn de meeste trainingsites toch begonnen. Onnodig te zeggen dat de trainingen worden gegeven door een Amerikaanse contractor (CTI) die daarvoor weer lokale Afghanen inhuurt.

79

‘Camp Eggers’. Hoe kan zo’n kamp nu zomaar verschijnen midden in een diplomatenwijk van een grote stad? Hoe hebben de Amerikanen dat geflikt? De elite van een land wacht natuurlijk niet op het oorlogsgeweld maar vlucht voortijdig naar andere landen. De huizen staan dan niet leeg maar worden alleen bewoond door achtergebleven huispersoneel. Toen de ‘Taliban’ Kabul veroverde, vluchtten nog eens duizenden mensen de stad uit. Natuurlijk bezetten de ‘Taliban’ direct de mooie huizen die leeg stonden, verjoegen de mensen simpelweg of schoten ze dood. De kans is heel groot dat het mooie Tillman House waarin Marc en ik verblijven ook bewoond is geweest door de ‘Taliban’. Toen de ‘Taliban’ weer uit de stad verdreven waren, keerden sommige bewoners terug maar er bleven ook huizen jarenlang leeg staan. Toen de Amerikanen uiteindelijk arriveerden, keken ze eerst naar de meest strategische plaatsen in de stad en vonden die natuurlijk rond het presidentiële paleis en het Ministerie van Defensie. Vervolgens teken je even wat lijnen op de kaart en zegt: ‘Daar bouwen wij ons kamp’. Midden tussen de bewoonde huizen in de diplomatenwijk dus. De bewoners willen er natuurlijk niet uit maar dat wordt simpel opgelost. Hoeveel kost het om jullie huis voor onbepaalde tijd te huren? Er zijn huizen bij waarvoor per maand meer betaald wordt dan wat een doorzonwoning in Nederland moet kosten. Geloof me maar dat alle huizen werden opgeleverd. Hier omheen zet je muren en HESCO’s en je hebt een compound waar 800 mannen en vrouwen kunnen werken en wonen. Wonen natuurlijk niet in de huizen. Die worden gebruikt als kantoorruimte. Wonen doe je in zeecontainers waarin je stapelbedden, een kast en een klein bureautje met stoel plaatst. Van die zeecontainers kun je er heel wat weg zetten en inmiddels wonen en werken er 1.800 man. Alles is inmiddels opgevuld, bunkers en torens zijn geplaatst, grote generatoren draaien dag en nacht en dus functioneert het. Als haringen in een ton loopt iedereen op dit kamp rond. Wat zijn Marc en ik blij dat we iedere avond om 7 uur weg kunnen van dit kamp.

78

Mijn Franse Gendarmerie collega Gregory heeft twee mensen nodig die in een volgauto mee willen rijden naar CTC Kabul (Capital Training Centre.) Hier leiden Afghanen inmiddels hun eigen politiemensen op en hij heeft er een vergadering. Ik ben er nog niet geweest en bied dus aan om mee te gaan. Zijn vergadering duurde  anderhalf uur en ik kon samen met de Amerikaanse sergeant Jim rustig rondkijken op dit trainingcentrum. Veel gebouwen stammen nog uit de Sovjettijd maar ze staan er tenminste nog. Ik maak wat foto’s en Gregory is tegen de lunchtijd klaar. Hij nodigt ons uit om mee te gaan lunchen op het Franse gedeelte van het ‘Warehouse’ wat weer op een heel andere plek in Kabul ligt. Nu was Marc al wel eens op dit grote complex geweest om te zoeken naar een ‘Humvee roll over trainer’, toch geen klein onderdeeltje zou je zeggen. Sinds juli vorig jaar echter al ‘missing in action’ en ook Marc vond hem niet. Wel kwam hij erachter dat er nog ruim driehonderd containers stonden waarvan niemand wist wat er nu inzat. Bovenop deze containers stond ook nog van alles. Administratieve problemen zullen we maar zeggen. De Franse lunch smaakte verder prima en was weer eens anders dan we dagelijks krijgen voorgeschoteld in Camp Eggers.  

77

Een poosje geleden is er in Brussum (Limburg) een grote Afghanistan veiligheidsconferentie georganiseerd door ‘SHAPE’ (Supreme Headquarters Allied Powers Europe). Doel was vooral om te spreken over de toekomst van de politie in Afghanistan. Eerst zou onze politiegeneraal Burgio gaan maar hij kon absoluut niet. Vervolgens zou Avrina erheen maar tot haar stomme verbazing werd haar opeens meegedeeld dat de USA lieutenant-colonel Jeff naar Nederland zou gaan (een militair zonder enige ervaring of binding met de politie die echter wel binnen onze staf werkt). Avrina baalde vooral door de manier waarop dit zomaar zonder haar was belsloten. Zij is zelf een Britse Chief Inspector (kolonel) maar werd zomaar even opzij geschoven. (Jeff had vijf Afghaanse officieren bij zich en bij de paspoortcontrole op Schiphol noemde hij mijn naam. Toevallig zat er net een collega in de balie die mij wel kende en dat scheelde hem met deze visumplichtige Afghanen een hoop tijd, maar dit terzijde.) Eind april is er een soortgelijke conferentie in Washington. Opnieuw gaat er geen politieman of vrouw van CTAG-P naar toe. Opnieuw een Amerikaanse overste zonder enige politieachtergrond. De policy is nu inmiddels wel duidelijk, de Amerikanen maken de dienst uit en hebben ons helemaal niet nodig. Het enige waarvoor we nodig zijn is de politieke participatie van derde coalitielanden. Ze gebruiken zelfs een eigen emailsysteem waartoe wij (niet Amerikanen) geen toegang hebben. Je zou je er gemakkelijk door kunnen laten frustreren maar dat heeft geen zin. Tegen iedere Afghaan die er toe doet (tot en met president Karzai) zit een Amerikaan geplakt en dat geldt inmiddels ook voor iedere Europeaan die deelneemt aan de ISAF-missie. ‘Money ruls the world’ en het moet worden gezegd dat Europa veel te weinig bijdraagt aan politiemensen wil het op dit gebied een effectieve rol spelen.  

76

Op een of andere manier heb ik tijdens mijn missies altijd wel eens te maken met  ambassades (zie ook 70). Naast het feit dat ik er op twee gewerkt heb (Moskou en Warschau) heb ik tijdens missies ook H.M. ambassade Tel Aviv (Israël) in Luanda (Angola) en vooral in Kinshasa (Congo) bezocht. Bij ‘toeval’ kwam ik vanmorgen op de Amerikaanse ambassade in Kabul terecht. Of toeval…? Roberto en ik hadden een ontmoeting op touw gezet met de manager van Dyncorp om de problemen in Herat te bespreken. Laat zij nu net als enkele andere NGO’s haar kantoor in deze ambassade hebben. De Amerikaanse ambassade was voor mij zo dichtbij en toch veraf. We zijn namelijk (achter)buren. Vanaf ons dakterras van het Tillman House kijken we zo uit op dit enorme complex dat uit vele gebouwen bestaat. En niet alleen gebouwen maar ook een volleybalveld, een tennisveld, een groot zwembad met daar omheen vele tafeltjes met parasols. Je begrijpt dat het daar goed toeven is. Nu ik er toch moest zijn heb ik gelijk maar de kans waargenomen om een ‘tennismaat’ te ontmoeten en dat is gelukt. Of het er van komt is nog maar de vraag want hij gaat volgende week met vakantie en ik heb nog maar drie weken te gaan. De contacten zijn er en wie weet. Trouwens de uitkomst van onze vergadering was boven verwachting, de Italiaanse overste kan blij zijn.

75

Wat doe ik ’s avonds eigenlijk? Zoals bekend moeten we werken van acht uur ’s morgens tot 8 uur ’s avonds. Nu hebben Marc en ik ‘de pech’ dat we niet op het kamp wonen en dus elke morgen om half acht worden opgehaald en ’s avonds om zeven uur weer worden weggebracht. Veel collega’s werken noodgedwongen ook ’s avonds laat door. Wanneer je met bijna 2.000 man op een kamp bent wat bedoeld was voor 800 heb je geen ruimte om te ademen en houdt de ene helft de andere helft bezig. Goed ’s avonds ‘thuis’ eerst het uniform uit en koffie zetten. Meestal zetten we daarna de laptops aan en beginnen we met muziek. Wanneer de koffie klaar is roepen we Johan en Willem erbij en ‘evalueren we de dag’ een uurtje. Daarna begint het serieus te worden en werk ik aan mijn website en ook Marc vermaakt zich prima met zijn computer. Hij houdt een digitaal dagboek bij (zolang hij die niet verliest). Af en toe schaak ik ook nog wel eens tegen de computer maar dat is meer uitzondering. Tussendoor ouwehoeren we samen heel wat af. Vaak gaan we tegen half elf of elf uur naar bed en lezen nog wat. Tot morgen. 

74

De ‘Chinook’ helikopter waarmee we naar Adraskan zijn gevlogen wordt ook wel de bus genoemd. Net als in de Hercules C-130 ontbreekt elke vorm van comfort. Je zit net als in de Hercules dwars in het toestel. De tussenruimte wordt opgevuld met veel bagage zodat je de overbuurman soms niet meer ziet. Wat is er verder opmerkelijk? De zijdeuren zijn open en worden bemand door soldaten achter een zware mitrailleur. De achterklep is open en op het randje zit eveneens een schutter in een stoeltje achter een vaste mitrailleur. De mannen zien er nogal stoer uit en dragen een helm met een groot zwart vizier. Het lijkt me niet verstandig voor de Taliban om eens op de gedachte te komen om met een Kalashinikov op een ‘Chinook’ te gaan schieten.   Onnodig om te zeggen dat het nogal winderig kan zijn in deze bus (en ’s winters natuurlijk stervenskoud). 

73

Met mijn Italiaanse collega Roberto ben ik zondag naar Herat gevlogen om een assessment te doen. Vanaf het allereerste begin na aankomst op de trainingsite werden we al geconfronteerd met problemen waarmee de Italiaanse Carabinieri commandant te maken had. Roberto is zelf  een adjudant van de Carabinieri en we hoorden het eens rustig aan. Wat was dan het grote probleem: ‘Twee kapiteins op één schip en dat gaat natuurlijk niet’. Hij, de luitenant-kolonel moest voor bijna alles toestemming vragen aan de site manager van Dyncorp. Tot aan december had Dyncorp de trainingen voor de politie verzorgd maar sinds de komst van de Italianen was dat naar hen overgegaan. Vanaf dat moment hadden de vorstelijk betaalde ‘contractors’ veel minder werk. Nu de verantwoordelijkheid voor de trainingen bij de Italianen kwam te liggen lieten ze vanaf dat moment het plegen van onderhoud aan de infrastructuur van deze politie trainingsite ook na. Verder waren er ‘veel stekeligheden’. Zo ligt ieder van de Dyncorpmedewerkers alleen op een tweepersoonskamer terwijl alle Italianen met zijn tweeën in een eenpersoonskamer moeten verblijven. Doch de Italiaanse commandant had zelf af en toe ook wel iets slimmer kunnen zijn. Uiteindelijk zijn de studenten de dupe en daar is niemand bij gebaat. Voldoende werk aan de winkel dus (*). Op dinsdag kreeg ik een bijzonder verjaardagscadeau. Niet echt een cadeautje van een persoon maar Roberto en ik kregen de mogelijkheid om per ‘Chinook’ heli vanuit Herat in twintig minuten naar de politie trainingsite Adraskan te vliegen. De heli maakte een ronde en was drie uur later weer terug in Adraskan om vervolgens weer naar Herat te vliegen. In Adraskan kreeg ik toch nog de kans om enkele gesprekken te voeren en veel te fotograferen wat van belang is voor mijn rapportage. De stad Herat zelf hebben we helaas niet kunnen zien. Deze eeuwenoude stad (een van de oudste van Azië) kent vele bijzonderheden maar helaas…. Donderdag vlogen Roberto en ik weer terug naar Kabul. Na de landing met de Hercules C-130 had ik al gemerkt dat één kant van Kabul er wel heel erg donkergeel uitzag en de andere kant in de stralende zon lag. Eerst dacht ik dat het (zoals bijna altijd) puur aan de luchtverontreiniging lag maar ’s middags kwam ineens een heel nieuw fenomeen om de hoek kijken. Het begon hevig te waaien en vervolgens werd ik buiten gezandstraald. Ik was net lopend onderweg van Camp Eggers naar het Tillman House. Een metershoge draaikolk van zand kom je als Nederlander natuurlijk niet zo vaak tegen en gelukkig had ik mijn fototoestel bij me. Met bijna dichtgeknepen ogen maakte ik een foto van dit fenomeen. Ik liep tweehonderd meter verder en werd plotseling door een geüniformeerde bewapende Afghaan tegengehouden. Ik begreep dat hij met zijn maten op de foto wilde en ik had geen bezwaar. Ik pakte mijn camera uit mijn zak en gebaarde hen meer naar links te gaan staan. Dat had ik toch niet helemaal goed begrepen. Deze bewaker had gezien dat ik eerder een foto had genomen en dat mocht niet. Zijn post stond nu immers op mijn foto. Dat was wel niet zo want hij bewaakte de zijweg aan de rechterkant richting ministerie van defensie. Ik besloot maar af te wachten omdat hij in vloeiend ‘Dari‘ duidelijk maakte dat dit toch echt streng verboden was. Na een poosje kwam zijn chef die Engels sprak en ik bood aan om de foto te deleten. Hij ging akkoord na eerst al mijn gegevens te hebben genoteerd. Pfff… eindelijk thuis en direct maar onder de douche.  

72

Tijd om souvenirs te kopen. Dat kan natuurlijk niet zomaar even in de stad. Ik heb eerlijk gezegd ook geen idee waar de mogelijke winkels zich bevinden ondanks dat ze er wel zullen zijn in een stad van vijf miljoen inwoners. Daar moet je betalen met ‘Afghani’, een munteenheid waarvan ik nog geen biljet gezien heb. Dus maar weer op vrijdagmorgen naar de bazaar op HQ ISAF en op Camp Eggers. Bijna altijd met Marc tenzij een van ons tweeën er niet is. Zoals al eerder vermeld een hoog kitschgehalte en vele dingen ‘met een terugkeergarantie’. ‘Bling, bling all over’. Marc heeft een duidelijke voorkeur voor zonnebrillen en ik voor horloges. Goed, hoe gaat de verkoop nu in zijn werk. Ik zie een horloge die ik wel mooi vind tussen honderd anderen. Het verkoopgesprek gaat ongeveer als volgt:

Ik: ‘Wat is de prijs van dit horloge?
Afghaan: ‘80 dollars, sir’
Ik: ‘Ik denk dat ik je niet goed heb verstaan … nog eens?
Afghaan: ‘80 dollars, sir’
Ik: ‘Ik bedoel alleen de prijs van dit horloge, niet van je hele winkel!’
Afghaan lachend: ‘60 dollar, sir omdat jij mijn vriend bent’.
Ik: ‘Nog eens’.
Afghaan: ’60 dollar, sir’.
Ik: ‘Allereerst ben ik geen Amerikaan dus begin nog maar eens opnieuw’.
Afghaan: ‘Vertel me dan eens wat jouw prijs is, sir?’
Ik: ‘10 dollar en geen cent meer’.
Afghaan: ‘Nee, nee daar kan ik het onmogelijk voor verkopen maar omdat jij mijn vriend ben verkoop ik het speciaal voor jou voor 50 dollar’.
Ik: ‘Mooi daar zijn we het dan alvast over eens. Jij bent ook mijn vriend dus houden we het mooi bij 10 dollar’.
Afghaan lachend: Nee, nee … noem me je uiterste prijs waarvoor je het wilt hebben’.
Ik: ‘Weet je … ik weet dat je deze horloges per kilo inkoopt dus veel meer kan het niet worden, maar weet je wat, ik doe je een laatste bod van 15 dollar maar dan moet je wel snel zijn anders loop ik door’.
Afghaan: ‘Ik heb vandaag nog niet veel verkocht dus wanneer jij nu dit horloge koopt dan doe ik er nog wat af. Mijn laatste bod is 40 dollar’.
Ik (bijna weglopend): ‘Weet je wat dan doe ik ook nog een laatste bod en betaal je 20 dollar…vriend’.
Afghaan: ‘Verkocht’.  

71

In Kandahar heb ik het meest lelijke schaakspel ooit gezien. Als kind thuis leerde ik met mijn broer en zussen schaken van mijn vader. Hij heeft jarenlang op een schaakclub gezeten … vandaar. Bij de marechaussee was het tot in de jaren tachtig mogelijk om mee te doen aan de vier politieschaaktoernooien die jaarlijks werden georganiseerd. Naast het schaakinzicht is het belangrijkste een normaal bord met simpele schaakstukken zoals ze behoren te zijn (en een schaakklok). Wat ik in Kandahar in de ‘PX-shop’ zag, was van een dusdanige superkitsch dat het al weer bijna mooi werd. De witte stukken bestonden uit de koning (Amerikaanse president), koningin (Vrijheidsbeeld), torens (de Twin towers), lopers (Amerikaanse zwaar bewapende militairen), de paarden werden gesymboliseerde door zwaar gecamoufleerde US Marines, de acht pionnen waren allen geknielde soldaten met een M16 geweer. De zwarte stukken bestonden uit de koning (Osama Bin Laden), de koningin (vrouw gekleed in boerka), de pionnen uit Talibanstrijders, de lopers waren mannen met een bomgordel om en de paarden waren vervangen door bewapende extremisten met een tulband. Dit alles voor de ‘welwillende prijs’ van $ 280,- Ik vermoed dat het bord met stukken nog jarenlang in de vitrinekast van de PX zal staan, alhoewel je het met de Amerikanen nooit weet natuurlijk.  

70

We zijn uitgenodigd door de Nederlandse ambassade om ’s avonds te komen eten. De Nederlandse ambassade ligt niet in de ‘Greenzone’ dus alles op en aan (*). Maarten, Pedro en ik zijn maar met zijn drieën maar dat mag de pret niet drukken. We worden hartelijk met een drankje welkom gegeten. Gezeten op de banken rond een brandend haardvuur wisselen we van gedachten. Verassend genoeg is het eten niet Nederlands of Afghaans maar Iraans. Het was prima om weer eens even in een andere omgeving te zijn. Was er verder nog iets bijzonders te melden? Natuurlijk wel… Op onze enorme ‘Suburban’ staat achter op het dak een 'kachelpijp'. Om even een beeld te geven van de ‘Suburban’ wanneer ik er met mijn 1.90 meter naast sta, kan ik net over de spiegel kijken. De eerste slagboom voor de ambassade waar we door moesten had ook een ‘bovenbouw’. Deze moest wel even gedemonteerd worden om ons door te kunnen laten.

69

Het ‘quad rijden’ (67) was natuurlijk heel leuk maar een dag later wordt je alweer met de neus op de feiten gedrukt. De Taliban gebruikt weliswaar primitieve raketten maar het blijft oppassen. Gevechten vinden er hier en daar nog wel plaats maar hoofdzakelijk in het zuiden van het land in de provincie Helmand. Komende zomer zal er een offensief plaatsvinden in de provincie Kandahar en dat wordt nu voorbereid. Waaruit bestaat die dreiging dan hoofdzakelijk? Afghanistan heeft vooral last van fanatieke religieuze verzetsgroepen, zelfmoordenaars die niet alleen zichzelf maar vooral ook zoveel mogelijk slachtoffers willen maken onder de burgerbevolking en de ‘invasietroepen’. Verder natuurlijk vooral bermbommen, primitieve springladingen die met simpele ontstekers veel slachtoffers kunnen maken. Onder de Amerikanen en coalitietroepen waren dat er vorig jaar 544. De bermbommen hebben natuurlijk ook een psychologisch effect. Ga jij rijden waar de vorige dag een bermbom is afgegaan? De meeste delen van Afghanistan zijn onder controle van de NATO-troepen maar de veiligheid verzekeren is toch een ander verhaal. Elke dag vallen er wel ergens nieuwe slachtoffers vooral onder de burgerbevolking en de politietroepen. Zodra de Taliban hun primitieve raketten afvuren of lanceren, is dit op hetzelfde moment te zien op allerlei radarschermen en wordt geprobeerd om dit onmiddellijk te elimineren. De gelanceerde raketten zelf zijn ‘onderweg’ en er kan alleen maar worden afgewacht waar ze terecht zullen komen. De reikwijdte varieert meestal van een kilometer of 5 tot 7. Op onderstaande foto’s is te zien hoe een vliegtuig werd geraakt in de staart. De bedoeling was ongetwijfeld het militaire gedeelte van het vliegveld KAIA maar zoals al gezegd, de raketten zijn onbetrouwbaar en vooral onberekenbaar. De afwijking trof in dit geval een civiel vliegtuig (een Iljushin van Azerbaidjan). 

68

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken organiseert een seminar. Alle Afghaanse politiechefs die er toe doen zijn uitgenodigd door generaal Ahmadzai om dit seminar bij te wonen. Uiteraard zijn ook CTAG-P, de German Police Project Team en EUPOL uitgenodigd. Helaas zit alles tegen vanmorgen. De afstand van ons bureau tot aan het ministerie is slechts drie kilometer. Het verkeer was een enorme chaos en dus waren we ruim een uur te laat. Avrina en ik vertegenwoordigden CTAG-P. Wanneer we het auditorium van het ministerie binnenkomen zien we een podium met een lange tafel waarachter onze collega’s van EUPOL en de Duitsers zitten. Wij besluiten stilletjes langs alle rijen stoelen naar achteren te lopen en kijken in de verbaasde gezichten van vele bebaarde mannen in uniform. Wanneer we zitten, zien en horen we generaal Ahmadzai in zijn beste ‘Dari’ zijn toehoorders toespreken. Ik kijk eens rustig rond en zie een enorme zaal met aan weerszijden van de stoelenrijen een zuilengang. Er is een middenpad en aan de zijkanten zijn balkons. Pompeuze emblemen hangen aan de pilaren en uit alles blijkt dat dit geheel tot stand is gekomen onder de overbekende Sovjetarchitectuur. Kenmerk van deze jaren vijftig architectuur is dat het groots van opzet is maar nogal snel aftakelt. Dat is ook hier het geval. Uit een opgehangen bord op het podium maak ik op dat het hier gaat om ‘education and religious affairs’. Het herkennen en uitbannen van religieus extremisme. Met een seminar heeft het helaas niets te maken. Als een ware motivator spreekt de generaal dan weer eens zachtjes en dan weer met stemverheffing zijn mannen toe. Na tweeënhalfuur is er dan eindelijk rust en tijd voor de lunch. Thee en koeken. Avrina en ik hebben allang besloten om er tussenuit te knijpen want zonder tolk is het een hele lange zit. Doch dan hebben we buiten de grote gastvrijheid van de Afghaanse cultuur gerekend. Generaal Ahmadzai ontwaart ons buiten tussen de honderden mannen en met een grote grijns en handenschuddend heet hij ons heel hartelijk welkom. Hij nodigt ons uit om weer mee naar binnen te gaan. Gelukkig wordt hij snel daarna afgeleid door anderen die hem willen spreken en kunnen Avrina en ik er toch tussenuit piepen.

67

Een nieuwe evaluatie / assessment lag te wachten in Sherberghan. Dit ligt in het noordwesten van het land tegen de grens met Tadzjikistan. Ik kon weer meevliegen met de privejet van ‘XE-Services’ en zoals misschien bekend, heeft deze manier van verplaatsen inmiddels mijn voorkeur. Grapje natuurlijk maar Sherberghan stond toch nog op mijn programma dus dan maar direct. Ik vertrok vrijdagmorgen en moet eerlijk zeggen dat men de zaken goed voor elkaar had. Je weet dat je in de watten wordt gelegd en misschien een ‘show’ krijgt voorgeschoteld maar ik ben inmiddels oud en wijs genoeg om daar doorheen te kunnen kijken. Sherberghan kreeg van alle sites tot nu toe de meeste aanbevelingen om door te voeren. Zondagmorgen was ik klaar met mijn werk en zou dan maandagmorgen weer terugvliegen. Zondagmiddag stond er echter iets heel bijzonders op het programma waarvan je onderstaande foto’s ziet. Drie uur op een ‘quad’ crossen door de woestijn en ander natuurgebied is natuurlijk niet iets waarmee je vooraf rekening houdt in een land in oorlog maar… had ik dan nee moeten zeggen? Wel duidelijk gemaakt dat het mijn rapportage niet zou beïnvloeden ‘maar dat was ook niet de bedoeling’. Terug op de ‘trainingsite’ kreeg ik te horen dat ik woensdag weer opgehaald zou worden. Ik was verbaasd omdat in mijn email duidelijk stond maandag. Doch ik maakte er nu  geen punt van en vroeg om mij op maandag op een ISAF- vlucht te boeken (met een C-130 Hercules) via Mazar-e-Sharif naar Kabul. Dat zouden ze dan ook doen. Een kwartiertje later dacht ik de bevestiging voor maandag en de vliegtijden te horen te krijgen maar dat was niet zo. ‘Onze privejet komt je maandagmorgen ophalen. Het vertrekt om 07.00 vanuit Kabul, is om 08.15 uur hier en je bent om 09.30 uur weer in Kabul. Tja… wat kun je er aan doen? ‘Shit happens’. Het volgende assessment gaat gewoon weer met ‘Maybe Airlines’ en staat gepland voor Adraskan en Herat.

66

We hebben afscheid genomen van Paul, onze Canadese collega van de Royal Canadian Mountain Police (zie ook 58). Zoals altijd op een missie komen en gaan mensen en bij de een heb je daar meer gevoel bij dan bij de ander. Ik kon het zeer goed met Paul vinden en samen hebben we heel wat afgelachen. Hij had een half jaar in Kandahar gezeten en nu dus een half jaar in Kabul gediend. Hij snakte ernaar om naar huis te kunnen gaan. Wel liet hij blijken erg teleurgesteld te zijn dat hij geen NATO herinneringsmedaille zou krijgen en dat is ook vreemd. Canada is immers een trouwe partner van de NATO en hij zou hem dan ook moeten krijgen, ware het niet dat een hoge Canadese generaal had bepaald dat deze niet uitgereikt mocht worden aan ‘zijn soldaten’. Hoe vreemd, gold dat ook lange tijd voor de Amerikanen. Nu niet meer. De medaille op zich is het probleem niet en is dan ook gewoon te koop op Ebay of via andere verkopers. Echter bij iedere medaille hoort ook een officieel certificaat ondertekend door een generaal op ‘Camp Eggers’. Niet voor Paul dus. De dag voor zijn vertrek haalde ik een grote enveloppe uit de la en kon tot ieders verbazing op ons kantoor Paul de officiële NATO medaille en het bijbehorende ondertekende certificaat overhandigen. Wat was ie er blij mee. Hoe??? Je moet niet alles willen weten.      

65

Het is Mongolendag…. Op voorhand al een ‘excuses les mots’ maar het is echt zo. Ik heb al eens eerder over hen geschreven (32) maar nu is er opnieuw reden toe. Voor de vlaggenmast op ‘Camp Eggers’ staan er een heleboel aangetreden om een demonstratie te verzorgen. Zoals wij Koninginnedag vieren heeft ieder ander land wel een ‘National Day’. Ik weet niet of dat van de Mongolen teruggaat tot ‘Dzenghis Khan’ maar dat zal wel niet. In zijn tijd was bijna geheel Azië onder Mongoolse controle. Vandaag weten we weinig van de Mongolen. Het is een steppevolk dat hoofdzakelijk leeft van de veeteelt. De hoofdstad Ulanbator ziet eruit als iedere andere voormalige Sovjetstad en heeft niet veel te bieden. Eens kijken wat de Mongolen vandaag te bieden hebben. Het begint met keurig opmarcheren en wat exercitie. Er volgen wat demonstraties met geweergooien (waarbij er wel eens een op de grond valt) en tenslotte demonstraties in vechtsporten. Wat ze daarbij allemaal in het Algemeen Beschaafd Mongools uitroepen is een aanrader voor nader prehistorisch onderzoek maar is ons niet duidelijk. Dan komt het hoogtepunt… een Mongool moet vier bakstenen met zijn hoofd kapot breken. Verzwarende omstandigheid is dat er een beetje benzine over de stenen is geplensd en de stenen nu dus in de hens staan. Het lukte helaas pas na de vierde keer zodat de Mongool na deze prestatie met Ibuprofen 800 moest worden afgevoerd. Daverend applaus. ‘Chapeau’.   

64

In het kader van mijn huidige werkzaamheden (die mij zeer goed bevallen) ben ik voor drie dagen naar Marmal gevlogen wat in de buurt van Mazar-e-Sharif in het noorden van Afghanistan ligt. Ongeveer een uur vliegen vanaf Kabul. De bedoeling was natuurlijk weer om een assessment te doen. Ik vertrok, gekleed in mijn blauwe gevechtsbroek met daarop een blauwe poloshirt met korte mouwen. Daaroverheen mijn scherfwerend vest van 17 kg en op mijn rug een grote rugzak met mijn persoonlijk spullen voor een dag of drie (incl. slaapzak). Stoere zonnebril op en ik was weer helemaal het mannetje. Toen ik in de Hercules C130 stapte was het 27 graden en begon het al lekker onder mijn oksels te klotsen. Een uur later taxieden we naar de opstelplaats in Marmal en ging de achterklep al naar beneden. Zag ik dat nou goed….? Regende het? Het was in ieder geval donker. Regen was nog te zacht uitgedrukt … slagregens met harde windstoten en een graad of drie, vier. De Duitse Martina stond ons al op te wachten met haar gepantserde Toyota Landcruiser maar voordat Roberto en ik bij de auto aankwamen, waren mijn oksels droog en de rest nat. Na een ‘Herzliches willkommen in Marmal’ nam het vertrouwen nog verder af want er verschenen witte sneeuwvlokken op de voorruit. ‘Ach du lieber, vorgestern war es hier noch 34 Grad und musste ich aufpassen in der Sonne’. Ja leuk Martina maar nu even niet … Afijn, de volgende dag het gehele assessment gedaan en het zag er goed uit. Laat dat maar aan de ‘Deutsche Gründlichkeit‘ over. Onderstaande foto’s geven weer een eens ander beeld dan de vorige keer in SHOUZ.

63

Helemaal vergeten te melden maar op 21 maart was het hier Nieuwjaar. Het jaar 1389 wel te verstaan. Onze westerse jaartelling begint bij de geboorte van Christus maar voor de islamitische landen was dat natuurlijk de komst van de profeet Mohammed ruim zeshonderd jaar later. Na het elkaar een Gelukkig Nieuwjaar wensen was het afgelopen, geen vuurwerk en spectaculaire TV-shows. Alhoewel … dat was er natuurlijk wel maar dan in het echt, vooral in de provincie Helmand. Live, zonder TV en heel veel duurder dan datgene wat wij aan vuurwerk besteden. De vuurpijlen in Afghanistan gaan ook veel verder dan afgeschoten vanuit de Dorpsstraat, soms wel veertig kilometer en dan komen ze ook nog precies op de vierkante meter uit waar men ze wil hebben (daar heb je dan wel weer TV’s voor nodig). Laatst gebruikten de Amerikanen hun bewapende ‘drones’. Dat zijn onbemande vliegtuigen hier in Afghanistan die vanuit de USA worden aangestuurd  en vervolgens hun bommen via satelietnavigatie precies daar loslaten waar men dat wil. In het begin werden deze ‘drones’ alleen gebruikt om het gebied met grote precisie in kaart te brengen (in Kinshasa gebruikte we ze om grote mensendemonstraties goed in het oog te houden en dat werkte perfect). Nu dus al een nieuwe generatie die veel meer kan. Laat het maar gauw vrede worden.  

62

Het kan natuurlijk ook niet anders in een militair bedrijf maar soms zie je hier voertuigen rijden waarvan je denk: ‘waar dient het in godsnaam voor, laat staan dat je weet hoe zo’n ding heet?’ Sommigen lijken zo uit een 'game' te komen maar ze bestaan echt. Ik heb er even een paar gefotografeerd waarvan ik dacht: ‘Nah.. daarmee zou ik wel eens Apeldoorn Centrum willen binnenrijden’. Ik weet zeker dat je geen gebrek aan belangstelling zult hebben.

61

Afgelopen week kreeg ik de kans om een Afghaanse jongeman aan te horen die hier op ‘Camp Eggers’ werkt als juridisch adviseur. In het dagelijkse leven was hij eveneens officier van justitie en advocaat. We kregen in twee uur tijd een stortvloed over ons heen die ik zeer interessant vond; namelijk hoe zit het Afghaanse rechtssysteem in elkaar. Dat in de islamitische wereld de koran leidend is, wist ik natuurlijk wel. In mijn Sinaïboek heb ik een heel hoofdstuk gewijd aan de islam. Maar dat hoofdstuk bleef toch erg algemeen en handelde hoofdzakelijk over de vijf zuilen van de islam. Nu kreeg ik de kans om iets te weten te komen over het Afghaanse rechtssysteem. Zodra een vrome moslim de naam ‘Allah’ noemt, zal hij er direct in het Arabisch aan toevoegen: ‘Zijn naam zij geprezen’. Dat hoorden we dan ook regelmatig tijdens deze lezing. De jonge jurist was een zeer gelovige moslim en vond het logisch dat een jurist naast de koran ook de uitleg van de profeet uit zijn hoofd moest kennen. Nu zijn beide onmogelijk maar hij gaf wel aan dat de koran voor alles een oplossing had omdat alles immers al door de profeet was bepaald (een beetje flauw van mij natuurlijk om te vragen hoe ‘illegaal downloaden dan werd gestraft)? Echter het gaf ‘ons vieren’ van CTAG-P een goed inzicht in het rechtssysteem wat natuurlijk weer samenhangt met de ontwikkeling van de Afghaanse politie (mensenrechten, huiselijk geweld, vrouwenrechten e.d.) 

 Het Afghaanse rechtssysteem bestaat uit drie delen namelijk; de wetgeving volgens de ‘Sharia’, de Traditionele wetgeving en de Staatswetgeving. Ik zal alle drie nader uitleggen.

‘Sharia’
De ‘Sharia’ is volgens alle islamitische landen universeel, altijd toepasbaar en onafhankelijk van tijd en plaats. De ‘Sharia’ is het juridische raamwerk waarin het publieke en privaatrecht is geregeld. Het betreft alle aspecten op gebied van de politiek, economie, banksysteem, business, contracten, familieleven, sexualiteit, hygiëne en sociale onderwerpen. De bron van de ´Sharia’-wetgeving is de koran. De koran is het goddelijke boek met heilige richtlijnen voor de mensheid en de originele Arabische tekst is de definitieve openbaring van God. De ‘Sharia’ kent naast de allerbelangrijkste bron de ‘Koran’, de ‘Soena’, de ‘Ijma’, en de ‘Qiyas’.

De ‘Soena’ is bepalend voor de spiritualiteit van de islam omdat het richtlijnen verschaft over de manier van leven en hoe om te gaan met vrienden en familie.

De ‘Ijma’ is een Arabische term die refereert aan de ideologie van consensus van de ‘ummah’ (de gemeenschap van moslimintellectuelen en devotie van de volgers van de islam).

De ‘Qiyas’ is het proces van analogische redenaties waarin de uitleg van de Koran wordt vergeleken en vastgelegd is in ´Soena’ jurisprudentie.

Toepassing van het ‘Sharia’ strafrecht in de islamitische wereld.
Het islamitische toepassing van het strafrecht kent vier vormen namelijk; de ‘Hodood’, de ‘Qesas’, de ‘Diat’, en de ‘Tazaar’.

In de ‘Sharia’-wetgeving verwijst de ‘Hodood’ naar ‘misdrijven’ waarvan vooraf in de koran de straffen al zijn vastgelegd. Het betreffen zaken zoals diefstal, sex met iemand waarmee je niet bent getrouwd, het gebruik van alcohol, beroving op doorgaande wegen en afvalligheid van het geloof.

‘Qesas’ is een islamitische term en verwijst naar vergelding. Hier is bepaald dat de straf van de dader evenredig moet zijn met de door hem begane misdaad.

‘Diat’, is de compensatie die betaald moet worden aan de achterblijvers van een slachtoffer. In Arabisch betekent het woord ‘Diat’ zowel bloedgeld als losgeld.

‘Tazeer’ is bedoeld als de straf waarvan de vorm of hoeveelheid niet is vastgesteld in de ‘Sharia’. Die bepaling wordt overgelaten aan de rechtbank. Deze kan zowel gevangenisstraf, boetes als zweepslagen opleggen.

Artikel 1 van het Afghaanse strafrecht
Voer de ‘Sharia’-wetgeving uit voor de straffen die genoemd zijn in de ‘Hodood’ of ‘Qesas’. (Soms worden straffen anders opgelegd d.w.z. gevangenisstraf in plaats van zweepslagen).

Toepassing van de traditionele wetgeving van Afghanistan
Het gewoonterecht is een samenstelstel van inheemse stamcodes en locale gebruiken. Afghanen, ongeacht hun politieke of sociale achtergrond, passen het gewoonterecht toe als oplossing middels collectieve verzoening in een informeel juridisch systeem. Het systeem van het gewoonterecht wordt in heel Afghanistan uitgevoerd op het platteland en de bergen. Dit informele juridische systeem, of wel het vinden van een oplossing bij verschillen is in Afghanistan bekend als ‘Jirga’, ‘Shura’ en ‘Marakah’.

Wat is ‘Shura’ of ‘Jirga?’
De uitleg van ‘Jirg’ en ‘Jirga’ verwijzen sterk naar rituelen en processen van de traditionele Pashtun ‘Jirga’ waar mensen bijeenkomen en in een grote cirkel zitten om geschillen op te lossen en gezamenlijke besluiten te nemen over belangrijke sociale onderwerpen.

‘Maraka’ staat voor opinie en betreft een lokale ‘Jirga’. Het is een algehele verzameling van mensen waarin belangrijke onderwerpen worden bediscussieerd, waar gezocht wordt naar verschillende meningen en waar ook beslissingen worden genomen. Een ‘Maraka’ kan een hele stam vertegenwoordigen, een clan, een groep en zelfs een enkele familie. Dit hangt af van het onderwerp waarom het bijeen werd geroepen. ‘Maraka’ kent niet alleen de locale ‘Jirga’ maar ook de ‘Qawmi Jirga’ ofwel de tribale ‘Jirga’. Leden moeten gastvrij, eervol, moedig, welsprekend en politieke invloed hebben. De voordelen van de ‘Jirga’ zijn dat het goedkoper is, korter duurt, confortabeler, vrediger en toegankelijker is. Nadelen zijn dat het niet altijd fair is, dat de uitkomst arbitrair kan zijn en dat er schendingen van de mensenrechten kunnen plaatsvinden.

Staatswetgeving

De grondwet van de Islamitische Republiek Afghanistan is tijdens een ‘Loya Jirga’ (grote ‘Jirga’) door ruim 500 mannen en vrouwen uit het gehele land vastgesteld op 4 juni 2004 en geratificeerd door president Hamid Karzai op 26 januari 2004. Het bestaat uit 12 hoofdstukken en 162 artikelen. Afghanistan kent nu een ‘trias politica’ d.w.z. een wetgevende, een rechtsprekende en een uitvoerende macht die onafhankelijk van elkaar werkt. Volgens artikel 116 van de Afghaanse grondwet is de rechtspraak onafhankelijk en bestaat uit een Hoge Raad, Gerechtshoven en Rechtbanken. Verder zijn er nog speciale rechtbanken voor narcotica zaken, misdaden tegen de interne en externe veiligheid, speciale familie rechtbanken en jeugdrechtbanken.

En nu?

Wanneer je alles leest zou alleen gevallen van de ‘Tazeer’ in aanmerking komen voor behandeling in de rechtbanken omdat de ‘Sharia’ in alles leidend is. Zo is het echter niet. De rechtbanken pakken wel zaken op maar houden met de uitvoering vooral rekening met de toepassing van de ‘Sharia’. Op het platteland verandert er echter niets en gaat het zoals het al duizenden jaren gaat. Bij problemen komt een ‘Jirga’ bijeen en bepaalt. 

60

Was het vorige verhaaltje nog bedoeld om met een ‘smile’ naar de Amerikanen te kijken, doch wanneer je onderstaande foto ziet, weet je dat het bittere ernst is in Afghanistan. Heel Amerika is trots op zijn militairen in Irak en Afghanistan. Victoria bij mij op het bureau krijgt iedere week wel een pakket toegezonden van haar ‘community’. De kerkgangers worden opgeroepen snoep, etenswaren en van alles en nog wat op te sturen. Ze krijgt veel te veel en alles wordt weer keurig gedeeld met ons. En wie kent niet ‘the yellow ribbon’ thuis aan de bomen ten teken dat iemand uit dat gezin een militair in een oorlogsgebied heeft. Dat dan soms het hoogste offer moet worden gebracht is dan onvermijdelijk. Alle kantoren en containerwoningen op Camp Eggers hebben de naam van een gesneuvelde militair. In de vergaderruimte van ‘JACKS’ is een ‘Wall of Honour’ met aan deze muur foto’s van gesneuvelde Amerikanen.

59

Hoe je het ook went of keert ‘Camp Eggers’ is ondanks de aanwezigheid van coalitiepartners een Amerikaans kamp. De dominantie van de Amerikanen is navenant. Wanneer je een serieuze email krijgt waarin staat: 'US-Forces and NATO-partners', dan weet je het wel. De Amerikanen zijn zelf natuurlijk lid van de NATO maar gedragen zich compleet anders. Zij en niemand anders bepalen uiteindelijk de spelregels. De vele Amerikaanse afkortingen worden dan cynisch ook wel eens anders geïnterpreteerd. Hier komen een paar voorbeelden:

ISAF = International Security Assistance Force (International Support of American Forces)
NTM-A = NATO Training Mission Afghanistan (Not Train More Afghans)
CSTC-A = Combined Security Transition Command Afghanistan (Can’t Stop These Crazy Americans)
IJC = International Joint Command (It Just Collapsed)
CTAG-P = Combined Training Advisory Group Police (Can’t Train After Getting Payed)
CTAG-A = Combined Training Advisory Group Army (Come to Afghanistan Grab Allowences)

58

Op ‘Camp Eggers’ moesten we allemaal onze bureaus uit. Was er soms een alarm? Nee, niet echt. Even later kwamen Amerikaanse beveiligers met honden door ons gebouw lopen en werd ieder kantoor even besnuffeld. Gelukkig ging er nergens een hondenpoot omhoog maar wat was er aan de hand? Gisteren kwam de Amerikaanse minister van defensie, Robert Gates, op bezoek en er heerste de hoogste veiligheidsfase. Ik heb hem en zijn gevolg helemaal niet gezien maar mijn Canadese collega Paul die aan het bureau tegenover mij zit, had vanmorgen een interessant verhaal te vertellen. Hij vertelde dat hij gisteravond tegen tien uur even naar buiten ging om een sigaret te gaan roken. Terwijl hij net zat kwam er een enorme sigaar om de hoek en deze bevond zich in de mond van de Amerikaanse minister. Hij vroeg Paul of hij erbij mocht zitten en stelde zich voor als Bob Gates. Samen met nog een rokende adviseur en twee bodyguards hebben ze ruim een uur buiten in het donker zitten praten. Gates was zeer geïnteresseerd in Paul zijn bevindingen en Paul vertelde precies wat hij ervan dacht. Na dit ruime uur vertelde Gates dat dit het hoogtepunt van zijn bezoek was geweest omdat hij nu eens daadwerkelijk had gehoord had wat er leefde. Waar hij ook kwam, zei hij, ‘alles was tot in de puntjes voorgekookt’ zodat hij nooit met zekerheid wist wat nu wel of niet waar was. Interessant.   

57

Ik kon mijn eerste assessment gaan doen en wel in Shouz, een plaats die in de buurt van de Iraanse grens ligt(*). In mijn vorige functie had ik hele goede contacten opgebouwd met mensen van XE-Services (beter bekent als het voormalige Blackwater). Misschien is ‘beter’ niet het juiste woord maar daarvoor moet je Blackwater maar eens googelen. Sinds Irak zijn ze namelijk zodanig ‘verstoken van gunsten’ dat ze hun naam maar eens moesten gaan veranderen. XE leidt de Afghan Border Police op en dat doen ze op vier verschillende trainingsites in Afghanistan. Ik was al eens door hun uitgenodigd om samen met hen een van hun trainingsites te gaan bekijken en gisteren was het zover. Ik had hun vooraf wel verteld dat ik mee zou gaan om een eerlijk assessment te maken en dat vonden ze prima. Nu weet je meestal wel dat je een ‘mooie show’ voorgeschoteld krijgt maar daar moet je doorheen prikken. Het transport ging natuurlijk niet in een ‘van alle comfort verstoken’ Hercules C-130 maar in hun eigen privejet waar maximaal 12 personen in mee kunnen. Bij aankomst in Shouz niets geen show. Er waren helemaal geen instructeurs. Deze stonden bijna allemaal zwaar bewapend rondom de airstrip en bleven daar ook net zolang totdat wij weer waren vertrokken. Wat was er aan de hand? Er waren lanceerbuizen  gevonden waarmee raketten konden worden afgevuurd op de Shouz trainingssite. Een ernstige dreiging. Een maand eerder was er nog een aanslag geweest waarbij een dodelijk slachtoffer en drie gewonden waren gevallen (Afghanen). Het gaf mij op de trainingssite wel mooi de gelegenheid om helemaal onafhankelijk te spreken met een instructeur, een tolk, een leerling en uiteindelijk ook de ‘program manager’. Van hem kreeg ik naderhand ook een complete rondleiding (per auto want het was nogal groot). Ik moet eerlijk zeggen dat het geheel toch een heel goede indruk maakte. De belangrijkste persoon voor mij was de tolk. Deze werkt er ten slotte het langst en kent alle ins & outs. Ook de leerling was natuurlijk belangrijk voor mijn beeldvorming. Nu het geheel in Kabul nog even verpakken in een hoogwaardige rapport met veel foto’s want daar houden de Amerikanen wel van. De eerlijkheid gebied mij wel te zeggen dat XE de zaken goed voor elkaar heeft en een professionele opleiding verzorgt. Nu dus weer tijd om mij voor te bereiden op een nieuw bezoek ergens anders in het land.

56

Voor ons vertrek in de missie waren we voorbereid op het ergste. Sneeuw, sneeuw en nog eens sneeuw. Vooral omdat we hier op 1.900 meter hoogte zitten in een landklimaat (strenge winters, hete zomers). Niets van dit alles. Voor sneeuw moest je dit jaar in Nederland zijn. De bergentoppen rondom Kabul waren wit maar daarmee was het dan ook wel gezegd. De hele winter lopen we zonder jas buiten. Sinds onze terugkomst kan ook de jas en trui uit. Gemiddeld dik twintig graden overdag. Eind deze week wordt zelfs 27 graden verwacht. Het is een grote ramp voor Afghanistan. Waarom? Het smeltwater en hevige regenval die nu is uitgebleven is oh zo hard nodig voor de fruit- groente en landbouw. Honderden miljoenen zijn inmiddels gestoken in de ontwikkeling van deze sector om zo de Afghanen weer op weg te helpen en zelfvoorzienend te kunnen zijn. Wanneer door de droogte dit nu in een klap mislukt, is er maar één product dat hier nog wil gedijen en dat zijn de papaverbollen. Afghanistan was al de grootste opiumproducent in de wereld (80% van de heroïne in de wereld komt uit Afghanistan) en het zou maar kunnen dat de kleine boeren noodgedwongen terugvallen op deze lucratieve papaverteelt. We hebben dus dringend regen nodig.   

55

Vorige week vrijdag ben ik ‘in het pak genaaid’ en die kwam ik vandaag eventjes ophalen. Ze pasten prima.

54

53

Na vele missies kan ik wel ongeveer zeggen ‘hoe het moet’. Je moet altijd een mix proberen te vinden tussen datgene waarvoor je bent uitgezonden maar vooral ook niet vergeten er zelf van te genieten. Ik had voor mijn vakantie naar Nederland mij al voorgenomen om in het laatste gedeelte veel te reizen naar de trainingsites en vooral ook grensovergangen te bezoeken in het kader van de ‘lessons learned’. Dat was ook mijn oorspronkelijk functie maar er viel nog niet veel te ‘learnen’. Volgens generaal Burgio kon mijn expertise op Schiphol veel beter gebruikt worden voor de ontwikkeling van de Afghan Border Police en daar had hij natuurlijk groot gelijk in. Met veel plezier kon ik samen met mijn Spaanse collega ‘Jesus’ en (heel belangrijk.., de Afghanen) kleine successen boeken. Omdat ik officieel nog van niets weet besluit ik maar eens even zelf een truck toe te passen. Gen. Burgio is tegen de middag terug op zijn bureau en ik vraag hem netjes of hij even tijd voor mij heeft. Dat heeft ie. Het blijkt dat hij ook (nog) niet op de hoogte was van alle veranderingen. Deze waren pas twee dagen daarvoor uitgedacht. (Avrina, Paul en Veronica blijken heel druk te zijn met hun Training Development en hadden mij er graag bij hetgeen nog meer vergaderen en heel veel computerwerk inhoudt). Ik stelde gen. Burgio voor om terug te vallen op mijn oorspronkelijke functie van ‘Police Advisor Doctrine Lessons Learned’ en dat leek hem een goed idee. Hiermee houd ik alle troeven in eigen hand want tegen een generaal ingaan, is natuurlijk in Amerikaanse ogen onbestaanbaar. Ik ben nu vrij om mijn eigen reizen te plannen en ga zo snel mogelijk aan de slag. Met Avrina moest ik eerst even een slecht nieuws gesprek voeren en duidelijk mijn piketpalen slaan. Natuurlijk help ik waar en wanneer ik kan maar wel op mijn voorwaarden. Wordt ongetwijfeld interessant.

52

51

Om thuis te komen had ik echte pech. In Nederland een winter met veel sneeuw maar in Kabul niets van dat alles. Zuid-Italiaanse temperaturen. Echter op de zondag dat ik naar Nederland wilde, hevige sneeuw in de Afghaanse hoofdstad. Marc en ik waren al op de luchthaven en konden ook niet terug naar ons ‘Tillman House’. Via Kandahar kwamen we woensdagnacht aan in Dubai om donderdags naar Nederland te vliegen met een Boeing 767 van Martinair. We moesten dan wel nog een tussenstop op Kreta maken omdat daar het ‘exit’ programma na de missie plaatsvindt. Een ieder die einde missie heeft is verplicht om dit programma te volgen. Hier vinden dan gesprekken met psychologen plaats en is er de mogelijkheid om ontspannen met een biertje terug te kijken op de missie. Op 'onze vlucht' zaten een groot aantal militairen die einde missie hadden en dus in Kreta moesten afstappen. In Dubai kregen we te horen dat we nog een dag langer moesten blijven omdat de luchtverkeersleiders in Griekenland die dag staakten. Vrijdag dus pas eindelijk thuis terwijl we zondag al waren vertrokken. Dertien uur slaap in vijf dagen is wel erg weinig. Dit kwam omdat we alleen ’s nachts vlogen en overdag stand-by moesten staan omdat ‘er mogelijk toch nog een vlucht ging komen’. Afijn, de thuiskomst was natuurlijk prettig en de drie weken waren weer veel te snel voorbij. Zoals gezegd ging de terugweg wel sneller maar reizen is vermoeiend, juist omdat je veel moet wachten en rondhangen. Is er dan niets bijzonders over de terugreis te melden? Tuurlijk wel... Van Dubai vlogen we naar Kandahar in het zuidoosten van Afghanistan. Vervolgens naar Herat in het westen van het land. Daarna naar Kabul in het noordoosten. We kregen weer gastvrij onderdak bij de collega’s van EUPOL, altijd prettig. De matrassen uit de beginverhalen waren vervangen en een stuk beter. Je verwacht dan natuurlijk ook beter te slapen maar dat was niet zo. Zoals bekend is er in het zuiden van Afghanistan een offensief tegen de Taliban gestart en nog steeds niet afgelopen. We lagen op een afstand van 300 meter naast de startbaan en wanneer de F-16’s met hun naverbranders langsraasden, hoorde je dat niet alleen als een oorverdovend geraas maar voelde dat telkens ook alsof deze EUPOL-container gemaakt was van ‘Mecano’ en alle schroefjes loszaten . Volgens de EUPOL collega’s wen je eraan

50

Zoals u inmiddels gemerkt heeft, heb ik de laatste dagen niets meer ge-upload. Niet dat er niets meer te vertellen was maar ik verblijf inmiddels in Nederland voor een verlofperiode van drie weken. Op 2 maart vertrek ik weer naar Kabul en zal er waarschijnlijk drie dagen over doen om er te komen. Vervolgens laat ik dan natuurlijk weer op deze weblog weten hoe het verder gaat.

49

We hebben een nieuwe Nederlander in ons Tillman House. Hij luistert naar de naam Pim en is al eerder in Afghanistan geweest. Nu werkt hij eveneens op Camp Eggers en wel binnen het ’Joint Operational Command’ (JOC). Als doorgewinterde rij-instructeur valt dat niet mee maar er wordt nog naar een oplossing gezocht om hem ook als zodanig in te kunnen zetten. Iedere zaterdagavond gaan we naar ISAF HQ om de andere Nederlanders te ontmoeten, te ouwehoeren, gratis te bellen en te luisteren naar de ‘Keek op de Week’. Als nieuweling wordt je geacht je aan ‘het publiek’ te presenteren dat een gemiddelde leeftijd heeft van dik boven de 45 jaar (logisch want de meeste bekleden een staffunctie). Ga er maar aanstaan als zevenentwintigjarige om daar wat van te maken. Toen hij in deze groep van hoofdzakelijk ‘Tukkers’ vertelde dat hij uit Rotterdam kwam en dus een echte Feyenoorder was, kon een duidelijke gejoelde afkeuring dan ook niet achterblijven. Pim redde zich echter best en vertelde dat hij overdag in het ‘JOC’ de rechterhand was van kapitein Johan. Er werd echter hard gelachen toen hij zei dat dit uitdrukkelijk alleen overdag gold en niet ’s avonds en ’s nachts. Die Pim komt er wel.

48

Een maand geleden vond er een zelfmoordaanslag plaats in de provincie Khost. Helaas gebeuren er elke dag nog aanslagen en bijna iedere dag vallen er dan ook slachtoffers in Afghanistan. De meeste slachtoffers zijn, zoals in iedere oorlog, normale burgers die niets liever dan vrede willen. Waarom dan nog even terugkomen op de aanslag van 30 december? De zelfmoordenaar bleek een insider te zijn die gekleed was in een officiersuniform van de ANA (Afghan National Army). Hij was erin geslaagd om de ‘Forward Operating Base Chapman’ binnen te dringen. Ondanks dat zou het niet zou mogen kunnen gebeuren, is er op veiligheidsgebied iets niet goed gegaan (*) wat helaas acht Amerikanen het leven kostte. Bijzonder was dat deze Amerikanen werkzaam waren voor de CIA. In de berichtgeving werd alleen vermeld dat het om Amerikaanse burgers ging. Deze dag was toch al een zwarte bladzijde in het jaar 2009 want op diezelfde dag verloren eveneens vier militairen en een ‘embedded’ journalist uit Canada het leven bij een aanslag in de provincie Kandahar. Hun gepantserd voertuig reed op een IED. 

47

Onder staan drie logo’s. De eerste is van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (MoI). Hieronder vallen alle politie-eenheden. Het middelste van CSTC-A ofwel Cistica zoals de Amerikanen zeggen. In werkelijkheid staat het voor Combined Security Transition Command – Afghanistan. Het logo rechts is van de NTM-A  (NATO Training Mission – Afghanistan en daar val ik onder.  

46

Mijn collega Steve is inmiddels terug van zijn leave uit Italië en neemt de verantwoordelijkheid van het data management weer over. Goh, wat ben ik daar blij mee (zie 31). Het geeft mij weer mijn vrijheid terug. Los daarvan heb ik deze tijd ook hard nodig om mij voor te bereiden op de overgang van de politieverantwoordelijkheden van CJ7 naar CTAG-P. Ik doe dit samen met mijn Spaanse collega Jesus en kan het prima met hem vinden. Hij is een high potential van de Guardia Civil en eveneens advocaat. Logischerwijs heeft hij wel wat moeite met de uitspraak van de Engelse taal maar het klinkt eerder grappig dan dat we hem niet kunnen volgen. Soms moet ik aan ‘Fowlty Towers’ denken maar dan zonder de gebruikelijke: ‘Que’? Op papier wordt het wat moeilijker maar hij redt zich best en ik help hem waar ik kan. Vandaag heb ik mijn rijbewijs in ontvangst genomen en breng de Canadese chief inspector Paul naar de luchthaven KAIA. Dat rijden gaat natuurlijk niet zonder vele voorzorgsmaatregelen (*) en dat het verkeer in Kabul een chaos is spreekt voor zich. Of het nu komt omdat Steve terug is weet ik niet maar vanavond hebben we prima gegeten in de ‘Marshall’, een van de twee ‘Dining Facilities’ op het kamp. De DFAC was speciaal gereserveerd en alle collega’s van CTAG-P waren aanwezig. Speciale gasten waren de generaals McDonald, Ward en Burgio. Zoveel is er natuurlijk niet te beleven op het kamp dus iedere afleiding is welkom. We aten heerlijke Italiaanse pasta’s echter zonder de gebruikelijke rode wijn. Marc en ik zijn dolblij dat we in het Tillman house zijn ondergebracht omdat je dan ’s avonds weg bent van het kamp en het gevoel hebt vrij te zijn. Het systeem werkt nu eenmaal zo dat je ook geacht wordt ’s avonds te werken maar wij kunnen dat helaas niet omdat we voor het vervoer naar Tillman zijn aangewezen op speciaal vervoer (*).

45

Als verwend treinreiziger in Nederland heb ik weinig last van files. Natuurlijk zijn er wel eens vertragingen met het openbaar vervoer maar daar is best mee te leven. Hier moet ik wel degelijk rekening houden met ernstige verkeersopstoppingen waarbij je zomaar een uur doet over een stukje waar je normaal een kwartier over doet. Net als in alle ontwikkelingslanden geldt natuurlijk ook in Afghanistan dat de wegen jarenlang geen onderhoud hebben gehad en de conditie van de wegen zeer slecht is. De stad heeft inmiddels 5 miljoen inwoners en de hoofdwegen waren berekend op 75.000 auto's doch er rijden er 900.000 rond. Zoals op de foto rechts te zien is, gaat het er op het platteland een stuk rustiger aan toe.

44

Ik word vanmorgen wakker en heb erge pijn tussen mijn schouderbladen. Van het tennissen kan het niet komen want dat heb ik hier (nog) niet kunnen doen. Natuurlijk weet ik wel waar dat vandaan komt. In 9 en 10 heb ik al eens verteld over de ongelofelijke slechte kwaliteit matrassen die we tot onze beschikking hebben. In ons grote Tillman house hebben we er gelukkig een paar ongebruikte op voorraad en ik ben in dit huis dus ook al aan mijn derde matras bezig. Ik heb steeds het gevoel dat ik in een wankele lekke roeiboot stap zodra ik naar bed ga. Mijn voeten steken er achter uit maar dat wordt weer opgevangen door een hier te plaatse gekocht tweepersoons deken. Ik weet dat er een massagesalon op dit kamp moet zitten, vind deze ook en maak een afspraak voor morgen 09.00 uur.
De massagesalon is ‘weggedouwd’ in een hoek van het kamp en wordt gerund door een niet onaantrekkelijke oostblokblonde vrouw van een jaar of 35. Ze zegt me mijn desert boots en sokken uit te trekken en een paar slippers aan te doen. Vervolgens brengt ze mij naar een donkere ruimte waar meerdere massageruimtes worden gescheiden d.m.v. bruine gordijnen rondom. Ik trek alvast mijn bovenkleding uit en ga op de massagetafel zitten. Even later schuift een jonge Thaise vrouw het gordijn opzij en gebiedt me de rest ook uit te trekken. Ik zeg dat ik alleen voor een massage van mijn schouders kom maar ze is onverbiddelijk. Haar hoofd verdwijnt weer en plotseling hoor ik Aziatische instrumentele muziek klinken. Ik kuch eens even… doe wat ze zegt en houd alleen mijn boxershort aan. Daarna ga ik op mijn buik op de handdoek op de massagetafel liggen. Ze komt weer binnen, glimlacht en komt naast de tafel staan. Ze trek mijn boxershort half naar beneden en net als ik wil gaan zeggen dat het toch alleen om mijn schouders gaat, merk ik dat ze alleen een handdoek tussen mijn achterste en de boxershort stopt en vervolgens begint mijn rug in te oliën. De massage begint en ik moet eerlijk zeggen; ‘Ze kan er wat van’. Ze kneedt, roffelt en masseert soms hard en soms zachtjes met haar vingertoppen mijn inmiddels gloeiende rug. Na ruim een half uur denk ik dat ik klaar ben maar ze gebied mij om mij om te draaien en op mijn rug te gaan liggen. Ho..ho..ho.., dit gaat toch geen Thai massage met ‘happy ending’ worden? Vakkundig begint ze echter verder te masseren; borstkas, buik, benen, voeten, tenen, armen en vingers. Het hoogtepunt is tevens de afsluiting; een heerlijke stevige hoofdmassage. Ze heeft een uurlang hard gewerkt en hijgend haar soms zware taak volbracht. Ik voel me heerlijk ontspannen, loom en de pijn tussen mijn schouders is weg. Een fooi van $ 5,- bovenop de prijs van totaal $ 20,- is wel het minste. Tjonge.. tjonge.. wat waren de collega’s toch nieuwsgierig na afloop.

43

In de Antonov 24 zit ik voorin naast generaal Ahmadzai wanneer we weer vanuit Mazar-e-Sharif vertrekken. Hij spreekt een beetje Engels en vertelt mij dat hij ‘Holland’ eens bezocht heeft. Hij was in Den Haag en in een plaats genaamd Apeldoorn. Ik ben natuurlijk stomverbaasd en vertel hem dat ik daar woon. Hij zegt dat hij daar de politieacademie heeft bezocht. Ik vertel hem vervolgens dat ik vermoed dat hij uit de provincie Paktia komt. Nu is het zijn beurt om verbaasd te zijn (ik zeg er natuurlijk niet bij dat ik net in het boek ‘de Taliban’ gelezen heb dat de stam Ahmadzai uit deze provincie komt). Hij vraagt hoe ik dat weet! Met een grijns wijs ik op mijn armband met opschrift POLITIE. Hij kan er wel om lachen maar blijft verbaasd. Vervolgens denkt hij dat we rechtstreeks terugvliegen naar Kabul maar dat is niet zo. Ik vertel hem dat we eerst naar Konduz vliegen en dan pas terug naar Kabul. ‘Maar we hebben nog helemaal niets te eten gehad en … lichaam honger’. Ik wijs hem op de deur van de cockpit en zeg dat nu we businessclass vliegen, de stewardessen zo wel met de champagne zullen binnenkomen. Hij kan er opnieuw wel om lachen want het Russische wrak waar we mee rondvliegen zou ik bij wijze van spreken zelf gebouwd kunnen hebben. Hij pakt zijn mobiel en begint te bellen. Net voor de landing in Konduz zegt de ‘loadmaster’ dat we slechts even de benen kunnen strekken omdat zodra de oude passagiers van boord zijn en de nieuwe hun plek hebben ingenomen we zo snel mogelijk weer vertrekken naar Kabul. Het vliegveld van Konduz ligt ‘in the middle of no where’, midden in een woestijn.Zodra we echter uitstappen staat er een flinke delegatie te wachten; de baas van het vliegveld, de commandant van de politie en nog een aantal officieren. Generaal Ahmadzai wordt net als kolonel W. en ik met alle egards ontvangen. We worden naar de VIP-ruimte begeleid waarvan ik vermoed dat die overdag vooral dienst doet als slaapkamer met de twee aanwezige banken. Binnen de kortste keren staat de tafel echter vol met allerlei Afghaanse gerechten. Brood, fruit, yoghurt, frisdrank en natuurlijk thee. De gastvrijheid staat hoog in het vaandel. Op het onderdanige wijze wordt er steeds meer naar binnen gebracht, vlees aan tientallen spiesen en andere mij onbekende gerechten. En alles lekker lauw. We hebben echter maar even want al gauw komt de melding dat het vliegtuig weer vertrekt. De generaal krijgt nog van alles in zijn handen gedrukt maar neemt alleen een groot dichtgevouwen rond brood met vlees mee. Ik besluit het er bij te laten maar dank de gastheren uitvoerig. We stappen als laatste aan boord en vliegen rechtstreeks terug naar Kabul waar we ruim een uur later aankomen.

42

41

40

Binnen het bureau van CTAG-P bevindt zich een afzonderlijk stuk gereedschap dat luistert naar de naam ‘Gary’. Hij is een 38-jarige majoor van het Amerikaanse leger en komt uit Texas. Ik vermoed dat zijn IQ met een paar Yathzeestenen bij elkaar is gedobbeld want veel zinnigs komt er niet uit. Met een zwaar accent spreekt hij bijvoorbeeld het Italiaanse ‘Carabinieri’ uit als 'Kebeneruh' en verwacht dan dat je hem nog begrijpt ook. Echter zijn normaal Engels taakgebruik komt ook niet veel verder dan: ‘You know what I think … I think shit..’ enz. enz. Ik zit gelukkig niet bij hem op het bureau maar heb het kantoor ernaast. Waar hij eerst in het centrum van de CTAG-P operatie stond, worden de nieuwe plaatsen steeds meer ingevuld door politiemensen. Buiten hem zijn er nog twee andere Amerikanen, drie Italianen, twee Canadezen, twee Fransen, drie Britten, een Spanjaard en een Nederlander. Ook hebben we natuurlijk nog een Afghaanse tolk die mij steevast ‘Dutchman’ noemt. Ik noem hem daarom maar ‘Dariman’ wat verwijst naar de taal van de Pashtun. De sfeer is verder uitstekend en er wordt naast het harde werken gelukkig ook heel wat afgelachen. Vooral de droge Engelse humor van Andrew en Rob die vaak betrekking heeft op het verschil tussen het Engels en het Amerikaans leidt tot hilarische interpretaties.

39

Hoe een ‘nuchtere Grönninger’ de Italiaanse kranten haalt heeft natuurlijk niets met zijn daden te maken maar is afgeleid van de EGF-ceremonie van 24 december j.l waar ik ‘omgekat’ ben (zie 29).

38

Vandaag ben ik uitgenodigd om op Camp Eggers een lezing bij te wonen van de schrijver David Kilgullen. Hij was in Irak speciaal adviseur van ****generaal Patreus en nam vervolgens ontslag om een boek te schrijven over De Taliban en Afghanistan. Dat boek maakte hem redelijk bekend en hij werd (tijdelijk) adviseur van onze ISAF ****generaal McChristal. Met de top van de NTM-A zitten we met een man of twintig in de ‘Clamshell’ te luisteren naar zijn adviezen. Eén ding ben ik absoluut met hem eens namelijk dat de Amerikanen wel nadrukkelijk aanwezig zijn en van alles willen veranderen maar zich niet afvragen wat de Afghanen er nu zelf van vinden. Dit lijkt me toch redelijk essentieel wanneer je hier iets wil opbouwen. Zelf ben ik het boek ‘Taliban’ van de schrijver Ahmed Rashid aan het lezen. Hij heeft de laatste twintig jaar als journalist doorgebracht in Afghanistan en Pakistan en had vele contacten tot op het hoogste niveau. Ongelofelijk hoeveel er in dit land is gevochten en hoe extreem gewelddadig er is opgetreden. Het enige wat de Taliban wilde was een islamitische staat die volkomen volgens de strengste regels zou moeten worden nageleefd. Echter zij ging veel verder dan dat en voerde regels door die helemaal niets meer met de islam te maken hadden. Duizenden Talibanstrijders kwamen rechtstreeks uit de ‘medressen’ in Pakistan waar zeer jonge jongens (wezen) al vroeg werden geïndoctrineerd met valse voorwendsels. Daarbij kwam natuurlijk dat ze nooit in contact kwamen met meisjes en vrouwen wat later eveneens tot gruwelijke excessen leidde. Om de economie gaf de Taliban niets maar vernietigde alles zodat ook deze geheel instortte en Afghanistan nu een van de armste landen ter wereld is.

37

We wachtten al een maand op een tafel en stoelen. Ik dus maar eens half december langs ‘billiting’. Dat is de organisatie die verantwoordelijk is voor de toewijzing van een container die je zes maanden met een onbekende (Amerikaan) mag gaan delen. Er staan dan voor die twee een bed, een kast, een stoel en tafeltje in. Zo houd je nog precies 2 vierkante meter over waar je het mee moet doen. Daar hebben Marc en ik natuurlijk geen last van maar een tafel en twee stoelen op de kamer zou toch wel prettig zijn. In de tussentijd hadden wij de deuren uit een gloednieuwe kast gehaald, deze op de grond gelegd en zodoende ook en tafel. Het bed fungeerde als stoel (zie foto). Ideaal was het natuurlijk niet. ‘Billiting’ stuurde mij naar MWR (moral, welfare & recreation).Deze stuurde mij naar een ver weggelegen container waar wel eens overbodig spul wat nog goed was werd gedumpt. Helaas slechts één stoeltje … oud en vies. Een loslopende sergeant bracht me naar ‘supply office’ en ja hoor de volgende dag zouden we vier stoelen krijgen en de tafel was er zeker begin januari. Ik schrijf dit op 11 januari maar nog steeds niets. Natuurlijk hebben we niet stil gezeten en vier stoelen en een grote tafel geregeld binnen HQ ISAF bij de Nederlanders. De tafel was zo lang dat ie niet in de breedte in de auto paste???? Dan maar in de lengte zei Marc (- inside joke -) en zo zijn we nu goed voorzien.

36

Het Amerikaanse bedrijf MEMEX belegt een vergadering over het installeren van allerlei databases. Of ik namens CTAG-P (de politiekant van de NTM-A) deze vergadering wil gaan bijwonen. Och een vergadering meer of minder maakt niet zoveel uit en ik ben benieuwd wat ze ‘de Afghaanse politie’ straks te bieden hebben. Ik ben ook benieuwd hoe de datebases gevuld en vooral beveiligd gaan worden. Je hebt het natuurlijk wel over zeer privégevoelige informatie waar niet zomaar iedereen toegang tot moet hebben. Er blijken al een aantal databases operationeel te zijn waaronder een kentekenregister. MEMEX blijkt een professioneel Amerikaans bedrijf te zijn die in 22 landen actief is en die deze klus even komt klaren. Tot mijn verbazing vertellen ze dat ze hier in 2006 ook al eens waren geweest en voor een bedrag van 86 miljoen dollar aan opdrachten hadden verwerkt. Daarna hebben ze het vervolgens overgedragen aan de Afghanen. Na zes weken kregen ze een telefoontje dat ‘alles het niet meer zo goed deed’. De mensen van MEMEX kwamen terug uit de USA en bekeken de problemen eens even. Het bleek dat de Afghanen binnen het Ministerie van Communicatie in staat waren geweest om al 90% van de gegevens verloren te laten gaan. Natuurlijk wil MEMEX nu wel even opnieuw langs komen.

35

Per email krijgen we bericht dat een beroemde Amerikaanse reporter naar ‘Camp Eggers’ komt. Er wordt gevraagd om in grote getale aanwezig te zijn en zich beschikbaar te houden voor de uitzending. ’s Middags zien we al allerlei apparatuur en lampen aangesleept worden. Wanneer we naar de DFAC lopen zien we het spektakel maar eens eventjes aan maar zo als met alles hier ‘echt Amerikaans’. Nu zijn deze opnames voor FOX-TV en na twee minuten hebben we het al wel gezien. Je zou als regisseur toch ook graag de opinie van ‘de niet-Amerikanen’ willen horen maar dat blijkt niet het geval. Er is zelfs een Amerikaanse zender die alleen maar militaire TV uitzendt d.w.z. al het beste van de Army, Airforce, Navy en Coastguard. Deze zender is regelmatig te zien op allerlei TV’s die overal aan de muren hangen. Daarover verbaas ik me echt. In ieder kantoor hangt wel een TV aan de muur die constant aanstaat. Het merendeel van de uitzendingen zijn echter Amerikaanse sportuitzendingen. Patriottistisch zijn de Amerikanen echt wel. Wanneer tijdens de sportwedstrijden een oproep wordt gedaan om vooral ‘the soldiers overseas’ niet te vergeten, wordt in de stadions uit volle borst het volkslied meegezongen met de rechterhand op het hart gedrukt en wordt netjes de ‘cap’ afgenomen.

34

Het navolgende verhaal vond al plaats op 15 december maar is nog niet verteld. Ik moest maar eens naar de kapper en er waren vier wachtenden vóór mij. In Nederland is dat balen omdat het nog wel even duurt voordat je aan de beurt bent. Hier echter niet. Het meest gangbare Amerikaanse militaire model heeft een dusdanig lengte dat zodra een hoofdluis zijn kopje opsteekt het al te lang is en je naar de kapper moet. Dat moest mij natuurlijk niet gebeuren maar na ruim zes weken werd het toch wel eens tijd. Ik maakte de Afghaanse kapper duidelijk dat ik er na afloop absoluut niet als een 'Jarhead' wilde uitzien en mijn min of meer losse middenscheiding vooral wilde houden. Dat begreep hij. Knipper de knip en nog een paar maal knipper de knip, het leek de goede kant op te gaan. Plotseling … een enorme ongelofelijke knal wat maar op één ding kon duiden .. een explosie of zware raketinslag. Met twee andere Amerikanen en de kapper gingen we direct naar buiten naar een schuilplek (*) We keken de situatie eens even aan en besloten na een kwartier maar weer naar binnen te gaan. Ik kreeg een telefoontje van mijn 'room mate' Marc die in ons Tillman house verbleef en vroeg of ik de explosie soms ook had gehoord.  Nou wis en waarachtig. Hij natuurlijk ook en vertelde dat hij nu met een bloedende hoofd rondliep. Niet direct van de explosie maar indirect. Bij Marc kan een hoofdluis helemaal geen kopjes geven, laat staan boven 'het maaiveld' uitkomen want er zit domweg niets. Laat hij nu juist bezig zijn geweest met het scheren van zijn hoofd toen van schrik zijn 'rollerblade' uitschoot. Gelukkig niets ernstig en een kleine pleister was voldoende. Het telefoontje werd beëindigd en ik keek weer eens in de spiegel. Ik had plotseling een scheiding links op mijn hoofd i.p.v. de gebruikelijke losse middenscheiding … de kapper zou toch ook niet gewond zijn? Het bleek een simpel op te lossen misverstand.
Dan de explosie zelf. Deze bleek plaats gevonden te hebben juist buiten de 'Green Zone', zeg maar de diplomatenwijk waarin zich ook HQ ISAF en Camp Eggers bevinden. Net buiten deze zone ligt het huis van de broer van de vice-president Massood en dat bleek het doelwit te zijn. Een chauffeur van een SUV vol explosieven, en blijkbaar opgeleid in een van de vele 'medressen' (streng islamitische koranschool) blies zichzelf naar de 'wachtende zeventig maagden'. Het trieste gevolg was tien doden en ruim veertig gewonden, voldoende om het internationale nieuws te halen. Het Tillman house ligt natuurlijk binnen de veilige 'Green Zone' maar toch was de afstand van de explosie naar ons huis slechts 400 meter. 

Vandaag een vergadering op HQ ISAF over de ABP natuurlijk. Ik zal je niet vermoeien door hier alle vergaderingen op te noemen die ik bijwoon. Gemiddeld zijn dat er twee per dag. Reken nu niet dat de Amerikanen effectief vergaderen. Een uur of anderhalf is toch wel het minimum. Onder (30) heb ik al de complexiteit uitgelegd dus is het logisch dat er veel en langdurig vergaderd moet worden. Waarom noem ik dan deze vergadering? Omdat deze plaatsvindt op het HQ van ISAF waar ook zo'n 80 Nederlanders verblijven. Er zit zowaar een Nederlandse luitenant-kolonel van de Multinationale Divisie uit Münster aan tafel die blijkbaar ook verstand heeft van politiewerkzaamheden en in het bijzonder van de Afghan Border Police. Verrassend. Na de vergadering even lekker een bakkie doen en contact met de andere Nederlanders.

Het is erg druk in de DFAC (Dining Facilities) zoals de Amerikanen volgens goed gebruik alles afkorten. Naast drie Polen is nog en plekje vrij en daar ga ik dan maar met mijn gevulde 'plate' naast zitten. De plate en drinkbekers zijn van karton, het bestek van plastic zodat alles na afloop weggegooid kan worden. Nu heb ik natuurlijk drie maanden in Warschau op de Nederlandse ambassade gewerkt (visumafdeling) dus een praatje is gauw gemaakt. Ze zijn echter al bijna klaar en maken na vijf minuten plaats. Direct worden deze plaatsen ingenomen door drie Mongolen. Daarvan hebben we er een hele boel in 'Camp Eggers' maar deze zijn specifiek voor de bewaking en beveiliging van het kamp. Zo lopen nooit alleen maar vaak als een groep eenden die de straat oversteken (sorry). Vaak zitten de Mongolen in de DFAC bij elkaar maar ditmaal was er eenvoudig niet genoeg plaats. Op een tussenlanding op weg naar Peking ben ik ooit op het vliegveld van de hoofdstad, Ulanbator, geweest. Ik probeer het weer om een praatje aan te knopen maar tevergeefs. Een glimlach en wat knikken met het hoofd is alles wat eruit komt, niemand spreekt Engels. Maar dan gebeurt het.... Waar een normaal mens zijn lepel of vork naar zijn mond brengt, brengen de drie Mongolen hun mond naar het eten. Ze schrokken het op alsof ze een levend schaap naar binnen werken en zo klinkt het ook ongeveer. Ik ben vandaag wat sneller klaar met mijn eten dan anders.

Het is logisch dat collega's die al wat langer in Afghanistan zitten hun verlof opnemen tussen kerst en oud en nieuw. We kunnen maximaal 15 dagen vrij krijgen tijdens onze missie (excl. Reisdagen). Voor mij zal dat zo half februari zijn. Maar wanneer iemand met verlof is, gaan de werkzaamheden natuurlijk gewoon door. Ik moet de werkzaamheden van de Italiaanse Carabinieri, Steve Costa, erbij gaan doen. Steve doet data management. Dat betekent dat hij iedere dag gegevens verzamelt hoeveel 'studenten' er in heel Afghanistan in de politie-opleiding zitten. Met een goede internetverbinding zou dit in een half uurtje gepiept zijn maar je begrijpt al dat het hier heel anders is. Sommige trainingsites hebben internet, andere niet. Vaak lopen verbindingen via prive-accounts zoals Yahoo of Gmail. Mocht dit niet lukken dan bel ik met mobiele telefoons. Echter ook hier hoor ik vaak een Afghaanse vrouwenstem die in het 'Dari' vertelt dat een verbinding niet mogelijk is. Ten slotte is er soms de mogelijkheid om via een geheime telefoonverbinding toch contact te kunnen krijgen. Al met al ben ik hier vanaf drie uur 's middags tot zo'n uur of zeven mee bezig. Ik hou absoluut niet van dit werk maar afijn … we zijn hier natuurlijk voor een gezamenlijk doel dus het moet maar.

30

29

Voordat ik naar Afghanistan vertrok, wist ik al dat ik tijdens de missie 'omgekat' zou worden. Dat wil zeggen dat terwijl ik normaal namens de Koninklijke Marechaussee uitgezonden ben nu ineens onder de verantwoordelijkheid van de Europese Gendarmerie Force (EGF) val. Feitelijk verandert er niet zoveel maar symbolisch is dit de eerste deelname van de EGF aan de vredesmissie in Afghanistan. De EGF is een nieuwe Europese politieorganisatie met het hoofdkwartier in Vicenza (Italië). Net zoals de legers van de Europese landen steeds meer en meer gaan samenwerken, gebeurt dit ook op politiegebied. Het betreft de samenwerking van Europese landen met een 'Gendarmeriekorps' (nationale politie) waarvan de Koninklijke Marechaussee ook deel uit maakt. Verder participeren op dit moment de Gendarmerie Française, de Italiaanse Carabinieri, de Spaanse Guardia Civil, de Portugese Gendarma National de Republica en de Gendarmerie Romenia. Lithouwen en Turkije hebben grote belangstelling om eveneens deel te nemen maar zijn nog geen volwaardig lid van de EGF. Het zou een 'kleine ceremonie' worden in begin december. Toen echter bekend werd dat ook de Franse vijfsterren generaal Gilles zou komen, werd de situatie plotseling anders. De ceremonie werd uitgesteld naar 24 december en werd ineens grootschalig van opzet. Je zou denken dat vijf sterren misschien met Kerstmis te maken heeft maar dat is niet zo. Zelfs de Amerikanen hebben geen ***** generaal. De hoogste Amerikaanse generaal in Afghanistan, McChristel, heeft er 'maar' vier. Naar mate de dag dichterbij kwam, vroegen de Franse kolonel W. en ik mij af wat de Amerikanen nu feitelijk geregeld hadden. Niets … natuurlijk. Het was immers een Europese aangelegenheid. Twee dagen voor de ceremonie was nog niet één autoriteit op de hoogte gebracht van wat er stond te gebeuren, was er nog geen Europese vlag en had men niet de beschikking over het Europese volkslied. Je voelt hem al aankomen … of ik het verder allemaal maar wilde uitzoeken. De protocol officier was met 'leave' naar Amerika en zijn plaatsvervanger was met zijn laatste dag bezig voordat hij 'einde missie had'. Niemand had beschikking over de (email)adressen van de uit te nodigen ambassadeurs, en niemand wist hoe de Afghaanse generaals benaderd moesten worden. Toen de minister van Binnenlands Zaken, Mohamed Atmar, toezegde te komen, liep het al wat soepeler maar voor velen kwam de officiële uitnodiging te laat. Ik zal je alle 'moeilijkheden' besparen maar duidelijk werd wel dat de Amerikanen het gewoon verrekten om ook maar iets te regelen .. het was immers een Europese aangelegenheid. Van de ruim 1.850 militairen op 'Camp Eggers' is het overgrote merendeel Amerikaan dus je kunt ook absoluut niet zonder hen om iets voor elkaar te krijgen. De ceremonie op de dag zelf verliep redelijk soepel. We hadden een goed script geschreven en de Britse sergeant Rob fungeerde als 'narrator'. Gelukkig had onze senior Maarten nog de Nederlandse ambassadeur kunnen contacten en ook zijn Franse collega was er. Na afloop was er een receptie in de 'Clam Shell' waar onder het genot van hapjes en alcoholvrije drankjes wel voldoende 'genetwerkt' kon worden. Vanaf 24 december loop ik nu met een (te kleine) Europese EGF-baret op mijn hoofd. Meegenomen vanuit Vicenza en gefabriceerd in Barcelona. Eind goed … al goed.

28

Op moment van schrijven zijn de kerstdagen bijna weer achter de rug. De kerstviering rond de kerstboom stond onder leiding van de aalmoezenier Tom. Toch wel bijzonder om onder deze omstandigheden stil te staan bij 'vrede op aarde'. Het hoogtepunt tijdens de bijzondere eucharistieviering was het gezamenlijke gezang van de ongeveer 60 aanwezige Nederlanders. Vooral het 'muzikaal invallen en opvallende stiltes' tussen de coupletten van 'Stille Nacht' en andere kerstliederen werkte op de lachspieren. Daarna begon iedereen mee te zingen met de gitaartingels van 'House of the rising sun' wat bedoeld was als stille intermezo. Soms moest 'arme Tom' het bijna alleen doen. De onderstaande foto's gevel een beeld van de kerstviering, de kerstman en het kerstdiner.

27

Ik word ingehaald door de tijd en ben nog lang niet bij met mijn website. Omdat we inmiddels vlak voor kerst zitten, wens ik jullie allen gelukkige kerstdagen en een voorspoedig en gezond 2010. Hier in dit land weet je pas echt dat 'vrede op aarde' lang niet zo vanzelfsprekend is als dat wij altijd hebben ervaren.

Vlak bij het hoofdkwartier van ISAF worden we op straat aangesproken door vrouw waarvan alleen de ogen zichtbaar zijn. Ze heeft een visum voor Amerika maar de Amerikaanse ambassade waar ze naartoe wil is dicht. Ze denkt dat wij Amerikanen zijn en haar kunnen helpen. Ik heb natuurlijk jaren op Schiphol gewerkt en wil haar paspoort dan wel eens even zien. Die geeft ze en ik zie een zeer mooie vrouw op de foto. Ik vraag waar haar man is maar daar heeft ze al een poosje 'niet mee gesproken'. Haar verhaal maakt niet duidelijk wat ze nu precies wil. Het enige wat we te weten komen is dat ze vermoedelijk voor een dichte ambassade stond en niet weet hoe het verder moet. Wij zijn uiteraard in uniform en waarschijnlijk denkt ze ook nog dat we Amerikanen zijn. Ze heeft inderdaad al een geldig visum voor Amerika in haar paspoort zitten. Het is vrijdag en dus 'de islamitische zondag', alle ambassades zijn dicht. Ik vermoed dat ze van buiten Kabul komt en tot zaterdag geen onderdak heeft. Dat zouden we haar natuurlijk wel in ons mooie huis kunnen bezorgen maar 'zonder verdere bijgedachten' zijn we verstandig en zeggen we dat we als 'Hollanders' haar probleem niet kunnen oplossen.

De Afghan Border Police heeft natuurlijk mijn speciale aandacht omdat het de hoofdtaak van mijn werkzaamheden vormt. Op mijn businesskaartje staat dan ook: Police Advisor Afghan Boder Police. Ik bezoek het hoofdkwartier van de 'ABP' zoals we meestal over deze eenheid praten. De generaal Noorzai ontvangt ons met de gebruikelijke theeceremonie. Er zijn vier trainingssites in het land die ik nog hoop te bezoeken. Het probleem is dat de recruten in spé wel allemaal een basisopleiding krijgen maar die heeft nu nog niets met grenswerkzaamheden te maken. Het zijn veel meer basisvaardigheden om te kunnen overleven. Dus leren schieten en vechten en o.a. niet zomaar schijten waar het je op dat moment uitkomt maar ook aandacht voor de persoonlijke hygiëne. De lessen worden dan ook niet gegeven door politiemensen maar door contractors van een ingehuurd Amerikaans bedrijf. Over deze ABP zal ik in de toekomst nog wel vaker berichten.

24

Vandaag valt de eerste sneeuw. Niet veel maar de bergen rondom Kabul worden tijdelijk mooi wit. Vanuit Nederland zijn we voorbereid op een strenge winter met veel sneeuw maar het blijkt dat ook hier de klimaatsveranderingen al zijn doorgevoerd. Voorlopig is het in Nederland kouder. Vandaag is het zaterdag en vieren we Sinterklaas binnen het Nederlandse contingent op HQ ISAF. Iedere zaterdagavond lopen we hier naar toe om de andere Nederlanders te ontmoeten, koffie te drinken, naar Nederland te bellen, de post af te halen en te luisteren naar de 'Keek op de Week'. Vanavond dus Sinterklaas. De aalmoezenier Tom heeft natuurlijk de nauwste band met 'Sint' en heeft daarom de kazuifel aangetrokken en de mijter opgezet. Met plakbaard onherkenbaar. Kolonel Cees is een van de twee 'Pieten'. Velen worden naar voren geroepen en regelmatig wordt er gevuurd met pepernoten en snoepgoed. Er wordt natuurlijk net zo hard terug gevuurd zodat we allemaal regelmatig de handen voor ons gezicht moeten houden. 'Leuk hoor … zo'n militaire Sinterklaas'.

23

Vandaag vertrek ik naar de Police Academy in Kabul. Ik ben met een paar collega's en we krijgen een uitgebreide rondleiding. De Duitsers ontwikkelen de leerprogramma's. Het ziet er allemaal wel redelijk uit maar natuurlijk nog lang niet optimaal. We krijgen zelfs de slaapzaal van de twaalf vrouwelijke studenten te zien en dat is toch wel opmerkelijk te noemen in een land dat als erg vrouwonvriendelijk te boek staat. Uiteindelijk belanden we op het bureau van de directeur. Deze generaal schat ik tussen de 80 en 200 jaar oud … oud, kortom allang tijd om voor Afghaanse begrippen het hoekje om te gaan. Hij zit er echter al jaren en is niet van plan om op te stappen. Natuurlijk behoort hij tot de 'inner circle' van president Hamid Karzai. Misschien dat bij de samenstelling van het nieuwe kabinet er ook verschuivingen plaats gaan vinden bij de vele generaals in dit land.

22

Zoals vaak in een missie komen er hoogwaardigheidsbekleders langs die belangstelling tonen. Vandaag kwam ***generaal Hans Leijh op bezoek. Hij was in het gezelschap van drie vakbondsleden waaronder Wim van den Burgh van de Marechausseevereniging. Hij kreeg een ontvangst en uitleg door ***generaal Caldwell en andere generaals waarbij ook wij aanwezig waren. Natuurlijk werd de indirecte wens om meer politiemensen in de missie te krijgen geuit maar daar gaat de politiek uiteindelijk over. Na het vertrek van Caldwell en de zijnen bleven we alleen met de Nederlanders over. Als Hoofd Personeel was generaal Leijh en cs vooral benieuwd naar de woon- en werkomstandigheden van het door Nederland uitgezonden personeel. Verder deelde hij mee dat Defensie opnieuw rekening moest houden met forse bezuinigingen en 'dat er niets voor het personeel in het verschiet zat'. Laat ik daar nou in de laatste vijf minuten een goed antwoord op hebben wat Defensie niets kost. De afschaffing van de NEDECO-regeling werd gevolgd door de invoering van de 30% regeling. Dit betekent dat je 'slechts' 30% belasting betaald over je inkomen + buitenlandvergoeding. De toepassing van deze regeling kan echter niet meer door de persoon zelf worden geïnitieerd maar alleen dor de werkgever. Je begrijpt het antwoord al: 'We zijn er al mee bezig en nemen het mee naar Den Haag. Je hoort nog van ons'. Dat antwoord heb ik inderdaad al heel vaak in mijn carriére gehoord.

21

Marc en ik krijgen te horen dat we erop uit moeten. Marc naar Khalad in het zuiden en ik met het assessmentteam mee door heel Afghanistan. We hebben nog geen pistolen maar dat lukt uiteindelijk met enige moeite. Zelf zal ik eerst in Kabul enkele 'sites' bezoeken en wat er daarna komt zien we dan wel weer. Marc wil een fototoestel kopen in de PX die op de hoofdkwartieren wel te vinden zijn. Niet teveel geld maar wel betere foto's dan hij met zijn mobieltje kan maken. Hij besluit tot de aankoop van het Chinese merk 'Qdyn' of zoiets. De foto's die hij er 's avonds op de kamer mee maakt zijn echter abominabel slecht van kwaliteit. Vermoedelijk zit er in plaats van een lens een gewoon stuk glas in de camera. Met veel moeite lukt het hem om het fototoestel weer terug te brengen. De opmerking dat wanneer hij een tekening zou maken dat die er vermoedelijk nog mooier uit zou zien dan de foto gaf uiteindelijk de doorslag. 's Middags lukt het me om voor het eerst mijn website te uploaden via het internetcafé. De werkstations op kantoor zijn allemaal strikt NATO-beveiligd. Wanneer ik maar met mijn USB-stick naar de computer wijs, gaat de poort al dicht. Later in de middag is er een 'medalparade' waarbij we verzocht worden om aanwezig te zijn. Dat doe ik dan maar. Het duurt niet al te lang gelukkig. Voor mij echter nog vijf maanden wachten.

20

Een ieder die nieuw op 'Camp Eggers' wordt gestationeerd moet de 'Newcomers meeting' bijwonen. Om twee uur 's middags meld ik me met Peter in de vergaderruimte. We blijken de enige twee 'foreigners' te zijn. Wat er zich de volgende twee uren afspeelt, is weer een nieuwe attractie op zich. Er ontvouwt zich een 'Powerpoint-race' van de bovenste plank. Op de gang staat blijkbaar een rij USA-militairen die elkaar in een razend tempo aflossen en in 'slang' en in allerlei ons onbekende afkortingen vertellen wat verboden is, waar wat is, hoe de veiligheid hier toegaat en duizend en een andere dingen afratelen. Heel duidelijk is dat ik tijdens mijn (toekomstig) verlof vanuit Kabul alleen naar Kuweit kan vliegen en dan slechts twee opties heb; 'of rechtstreeks naar Dalles of naar Atlanta'. Het ligt op de puntje van mijn tong om te zeggen dat ik toch echt liever naar Amsterdam wil vliegen maar de volgende presentator komt al weer binnengestormd. Peter is de eerste die afhaakt en gelijk heeft ie. Er wordt geen zin uitgesproken of er zitten wel een of twee mij onbekende militaire afkortingen in. Om half vier is het toch plotseling afgelopen want de vergaderruimte moet weer voor een andere meeting worden gebruikt. Als dank voor het bijwonen, krijgt ieder een telefoonkaart.

19.

Op 26 november is dit jaar 'Thanksgivingday'. Een belangrijke dag voor de Amerikanen. Hun 'Pilgrim Fathers' werden door grote hongersnood getroffen (eind 1700). De indianen hielden ze in leven door ze van voedsel te voorzien. De Amerikanen waren hier zo dankbaar voor dat ze dit nooit zijn vergeten. Het is een familiefeest waar vooral veel (kalkoen) wordt gegeten. Op HQ Camp Eggers kwamen kolonels en generaals langs om een 'Happy Thanksgiving´ te wensen en daarna de lunch te serveren aan het lager gegradueerd personeel. Ik kreeg een hand van de vrouwelijke *generaal Anne McDonald. Haar man is eveneens een **generaal dus de dollars stromen daar binnen alsof je in Las Vegas bent (De vrouwelijke sergeant die bij mij op het bureau werkt verdient ruim $ 3.000,- zonder de buitenlandtoeslagen en betaald maar 15% belasting). 's Avonds lopen we om 19.30 uur met zijn zessen naar huis. Het is maar tien minuten lopen door de beveiligde 'Green Zone' maar we lopen aan beide zijden van de straat met drie man en met redelijke tussenruimte. In feite zoals we een verkenning zouden lopen. We hebben ons scherfwerend vest aan en natuurlijk onze DIEMACO bij ons. Het is donker. Plotseling raak ik met de punt van mijn schoen een drempel in de weg die fungeert als snelheidsremmer en die ik niet heb gezien. Ik val voorover, sla af en rol door maar de kolf van mijn geweer schramt mijn wang. Bloed.... 'Als dat zo doorgaat ontvang je nog een Purple Heart' (Amerikaanse onderscheiding voor doden en gewonden) hoor ik zeggen. 'Dat komt ervan wanneer Dad's Army nogmaals op missie gaat enz. enz. Ik kan er weer om lachen en heb naast een klein barstje in mijn ego gelukkig verder niets. Een poosje later wanneer ik weer ben opgeknapt is het mijn beurt om hard te lachen als de nieuwe Belgische collega, Peter, laat zien dat hij twee linker badslippers van huis heeft meegenomen.

Een van mijn eerste vergaderingen was met de generaal Ahmadzai, die een bezoek bracht aan HQ Camp Eggers. Hij werkt als generaal-majoor op het Afghaanse Ministerie van Binnenlandse Zaken als General Director of General Training and Education Department. Zo … da's een hele mond vol. De relaties houden noodgedwongen stand maar dat het ministerie nu vlot meewerkt met de veranderingen is natuurlijk niet zo. Dit komt deels door dertig jaar oorlog, deels door de vorige doctrine van de Russen uit de jaren 80 (niemand neemt een beslissing zonder toestemming van bovenaf) en natuurlijk deels door de enorme corruptie. Ik zal hem zeker nog vaker ontmoeten. Ik zie er op deze foto uit alsof ik 20 kilo gegroeid ben maar onder mijn jas zit nog een scherfwerend vest, een pistool en een patroonhoudertas.

17

De stad Kabul is een smerige stad. Een enorme luchtvervuiling overheerst het geheel. Stinkende uitlaatgassen, vuilnis langs de straten en stof... heel veel stof. De mensen lopen veel met doeken en kapjes voor hun mond. Iedereen is blij met een beetje regen of wind, dit zorgt dat de stad tenminste weer enigszinds leefbaar word. Kabul doet me sterk denken aan Afrika met dien verstande dat deze stad misschien nog wel slechter af is. Hieronder een eerste indruk.

De eerste dagen bestaat uit ontzettend veel lezen. De NTM-A missie is de opvolger van de CSTC-A (zie eveneens onder Afghanistan op deze website). Politie is complex omdat je te maken hebt met vele onderverdelingen waarvan de ABP er een is. In het veld heeft het niet direct iets te maken met politiewerk zoals wij dat gewend zijn. Afghanistan bestaat uit een aantal volken en substammen die gedwongen samen een land moeten vormen. De grootste volken zijn de Pastun, Hazara en Tadjiken. Het land is heel bergachtig en hoewel er 14 officiële grensovergangen zijn, zijn er natuurlijk veel meer moeilijk toegankelijke bergwegen. Verder heeft het land vier luchthavens; Kabul in het noordoosten, Kandahar in het zuiden, Herat in het zuidwesten en Mazar-e-Sharif in het noorden. Als complicerende factor geldt dat 'het strafrecht' altijd geschiedde volgens de 'Sharia'. Een rechtspraak waarbij de dorpsoudsten bijeen kwamen en volgens de islamitische zienswijze tot een onderzoek en uitspraak kwamen. Sharia heeft voor ons een 'enge klank' omdat het direct wordt geassocieerd met extremisme. Dat voerde de Taliban natuurlijk in en leidde inderdaad tot ongelofelijke extremiteiten. Echter de voorgaande honderden jaren bleek de 'Sharia' goed te werken. In gecompliceerde zaken werd een dochter soms uitgehuwelijkt aan de tegenpartij om genoegdoening te krijgen. Het afstaan van een aantal kamelen was al een veel zwaardere straf. Afghanistan is een van de allerarmste landen in de wereld en die kun je niet zomaar even de 21ste eeuw binnentrekken. Verder is er een enorme corruptie die diep is doorgedrongen in het dagelijkse leven op alle niveaus. Vooral 'bovenin' d.w.z. rondom president Hamid Karzai zal er veel moeten veranderen, wil de missie tot succes worden.

In Nederland hadden we al een voorbericht gekregen van wat we zouden gaan doen. Edwin zou binnen CJ7 (opleidingen) gaan werken en Marc had een vage aanduiding ontvangen dat hij contractor zou worden en een alhier aanwezige Nederlander zou gaan opvolgen. Voor hem nog veel vraagtekens wat de functie zou gaan inhouden. En ik ….? In mijn brief stond de mooie functie 'Police Advisor lessons learned'. Alle drie de functies liggen binnen de NTM-A missie maar wat is dat dan? De NATO Training Mission Afghanistan wordt geleid door een Amerikaanse ***generaal en is onderverdeeld in twee hoofdgroepen namelijk de Combined Training Advisory Group – A en de Combined Training Advisory Group – P. De A staat voor ANA (Afghan National Army) en de P voor ANP (Afghan National Police). Duidelijk dus dat ik binnen de CTAG-P zou gaan werken. De eerste werkdag wordt ik bij de Italiaanse generaal Burgio gebracht. Hij is de baas van de CTAG-P en een vriendelijke man. Hij vraagt mij naar mijn expertise op politiegebied en al gauw komen we tot de conclusie dat ik mij zal bezighouden met de Afghan Border Police (ABP). Ik wordt voorgesteld aan de andere stafleden en dat zijn drie Amerikanen, drie Italianen, twee Canadezen, een Britse, een Fransman, een Spanjaard en een Afghaanse tolk. De ruimtes zijn beperkt en beslaan in feite maar uit twee kantoren naast die van de Italiaanse generaal.

14

We worden sympathiek begeleid door Willem (landmacht), Johan (marinier) en Pedro (marine) en komen snel bij het betreffende huis. Vroeger van een rijke familie, in de oorlog bezet door de Taliban en nu verbouwd en aangepast aan de moderne eisen. Het huis overtreft onze stoutste verwachtingen. Een prachtig huis met vermoedelijk een stuk of vijftien kamers verdeeld over drie verdiepingen. Een enorme keuken en een even groot balkon. Vele slaapkamers hebben een eigen badkamer met toilet. We openen kamer 36 op de eerste etage en zien vijf nieuwe kasten en twee stapelbedden. Er is geen meubilair maar voor ons inmiddels belangrijk … nieuwe matrassen waar het plastic nog omzit … Overal op de vloeren marmeren tegels. We hoeven niet lang na te denken. Alle spullen worden naar boven gesjouwd. Edwin deelt een kamer met Pedro en Marc en ik delen eveneens een kamer. Willem en Johan deelden al een kamer dus mooi met zes man op drie kamers. Verder verblijven er nog twee Amerikanen op deze eerste etage. Beneden in de basement hebben enkele civiele contractors hun onderkomen. Zijn er dan helemaal geen nadelen? Ja natuurlijk wel … nog geen meubilair, geen internet en de badkamer moet worden gedeeld omdat er alleen in die van ons een boiler aanwezig is.

13

Op het vliegveld Kaia werden we vriendelijk onthaald door collega's van de luchtmacht. Een paar koppen koffie een lunch en wachten in een aangenaam zonnetje op de Amerikanen die ons op zouden komen halen. Het duurde even maar daar kwamen dan twee SUV's aanrijden om ons mee te nemen. De hoeveelheid bagage paste er echter maar net in. Ieder van ons had een metalen kist, twee plunjebalen, een grote woodlandtas en handbagage. Verder natuurlijk nog onze Diemaco met munitie en een helm. Eindelijk op weg naar 'Camp Eggers'. Gelukkig ...want we wisten op voorhand niet eens zeker waar we terecht zouden komen. Er zijn namelijk twee internationale hoofdkwartieren in Kabul. De ene voor ISAF (International Security Assistance Force), de andere voor CSTC-A (Combined Security Transition Command Afghanistan). Het ISAF hoofdkwartier is vele malen groter en kampt met groot ruimtegebrek. Thuis in Nederland hadden we al foto's ontvangen van een hoofdkwartier waar vele tenten waren neergezet. Daarin 8 stapelbedden en tot met met de rang van majoor in deze tenten. We waren al uitgegaan dat wij daar ook in zouden worden ondergebracht. Hier werken alleen al ruim 100 Nederlandse militairen en 43 andere nationaliteiten. 'Camp Eggers' dus. Een relatief klein HQ van 1.000 man. In de hal van een doorgangshuis op het kamp leggen we onze bagage neer. We krijgen even de eerste etage te zien waar ruim twintig mannen in stapelbedden liggen in een langwerpige kamer. Hun bagage ligt uitgestald op de gang. Wat een zooi. Gemiddeld ligt men hier vier weken voordat er een prefab vrij komt. De prefab moet je uiteraard ook delen met iemand anders en dat is meestal ook iemand met een andere ntionaliteit. Echter op dit 'Camp Eggers' zijn ook vier andere Nederlanders werkzaam. Zij nemen ons mee naar het huis net buiten het kamp. Het ligt nog wel in de zwaar beveiligde 'Green Zone' dus we gaan eens kijken.

12

We vliegen met een Dash-7 vliegtuig naar Kabul. Niet rechtstreeks natuurlijk want dat zou veel te snel zijn voor ons. Nee … eerst een tussenlanding in Tarin Kowt in de provincie Uruzgan waar Nederland de dienst uitmaakt. We blijven met zijn drieën zitten, de overigen stappen uit. We worden weer aangevuld met andere Nederlandse militairen maar ook met Afghanen. Het zijn de eerste Afghanen die we zien in hun typische kledij. Blijkbaar mannen van aanzien maar tenminste één ervan had nog niet eerder gevlogen. Eenmaal op vlieghoogte moesten ze ook allemaal even naar het toilet waarbij ik hoopte dat ze niet gehurkt op de toiletbril zouden plaatsnemen maar gewoon zouden gaan zitten. Vreemd dat we ook nu weer voor de landing ons kogelvrij vest moesten aantrekken en de helm moesten opzetten. Na vijf dagen eindelijk … Kabul.

11

Tijdens het avondeten horen we ineens een indringend alarm gevolgd door de woorden: 'rocket attack' .. 'rocket attack' .. (*). Na enige tijd is het afgelopen en gaan we over tot de orde van de dag. Een kwartier later opnieuw hetzelfde alarm en dezelfde procedures. Wanneer we ambulances met sirenes langs zien rijden weten we dat het niet goed zit. Ook zonder de ambulances gezien te hebben wisten we dat al wel. F-16's en Apache helikopters vertrekken razendsnel om met hun nachtzichtapparatuur te achterhalen waar de raketten vandaan zijn gekomen. Uiteindelijk is het weer einde alarm en gaat iedereen naar de 'Dutch Corner' om de rechtstreekse radioshow van Giel Beelen en daarna Guido Weijers te zien. Blijkbaar had Giel Beelen kans gezien om dit alarmsignaal op te nemen en dacht hij dat het leuk zou zijn om dit nog eens in de zaal af te moeten laten gaan. Daar dachten de Nederlandse toehoorders heel anders over. Gelukkig was de show van Guido Weijers wel een groot succes. Na afloop van de show kwam een kolonel vertellen dat er vier Roemenen gewond waren waarvan een ernstig. Terug in Cor's onderkomen hebben we de matrassen gewisseld en gingen al snel naar bed. Helaas lagen we ook nu weer op een schroothoop. Verder werden we natuurlijk wakker gehouden door F-16's, Apaches en Predators waarbij natuurlijk ook het gewone vliegverkeer normaal doorging. Gelukkig hadden we het vooruitzicht dat we zaterdag eindelijk op de plaats van bestemming zouden aankomen.

10

Marc en ik staan vrijdagmorgen op alsof we in de nacht op een stel roestige fietsen hebben gelegen. Wanneer je je wilde omdraaien moest je eerst bijna gaan zitten om je met een hoop ijzergerinkel op je zij te kunnen draaien. Bijna alle dwarsverbindingen waren er blijkbaar uit. Kandahar Airfield Base is een enorm complex waar ruim 25.000 militairen verblijven. Het is heel goed beveiligd met heel veel hoge betonnen muren tussen de vele gebouwtjes. Ieder land heeft er een eigen gedeelte en dus ook Nederland. Cor rijdt ons rond en pas nu zien we hoe groot het wel niet is. Het heeft zelfs een eigen cementfabriek. Vele gevechtsvliegtuigen en helikopters maken indruk en verduidelijken meteen dat we hier niet zijn om eens lekker vakantie te houden. Wat verder direct opvalt is dat het enorm stoffig is. Niet zomaar stof maar het zand lijkt veel meer op talkpoeder. Wanneer je erop loopt zie je dan ook gewoon wolkjes van je schoenen opstuiven. Alle auto's zien er smerig uit en ruitenwissers worden niet gebruikt om regenwater weg te vegen (het regent er bijna nooit ...) maar om het bruine stof van de ramen te vegen. Het feit dat we pas zaterdag weg kunnen heeft ook een voordeel; DJ Giel Beelen en stand-up comedian Guido Weijers zullen vanavond optreden. Vooral op de voorstelling van de laatste verheug ik me.

9

Alleen Edwin slaap snel in en houdt ons nadrukkelijk op de hoogte van zijn aanwezigheid. Het is niet zozeer Edwin die ons uit de slaap houdt maar de matrassen waar we op liggen zijn meer geschikt om er eens een mooi kampvuur van te maken. Verder is duidelijk hoorbaar en voelbaar dat we op een 'military airbase' zijn beland. Vliegtuigen komen en gaan en het is duidelijk dat deze 'Toys voor de Boys' zich niet aan geluidsnormen hoeven te houden. Geradbraakt staan we 's morgens op. Het is inmiddels donderdag en we krijgen te horen dat we pas zaterdag kunnen vertrekken. Erg druk maken we ons niet want we hebben immers nog zes maanden te gaan. Opnieuw zijn we niet de enigen die moeten wachten. Veel collega's van landmacht, luchtmacht en marine zitten in hetzelfde schuitje. De meeste moeten door naar Tarin Kowt in Uruzgan. Zoals bekend is Nederland in deze provincie 'leading nation' en zal zoals de situatie er nu uitziet daar in augustus 2010 een einde aan komen.

8

De dag is heet en we mogen de bases niet af. Toch gaat het redelijk snel voorbij. Om 22.30 uur gaan we richting vliegtuig met als bestemming Kandahar. We mogen blij zijn dat we niet in shift 1 of 2 hoefden te vertrekken omdat we nu veel meer ruimte hebben. Toch is drieeneenhalf uur een lange zit in de hangmatten van het vrachtvliegtuig. Eindelijk ….. kunnen we de kogelvrije vesten weer aantrekken en de helm opzetten. Het licht in het toestel veranderd van wit/geel naar rood en geeft het toestel een macaber innerlijk. Dat we door bergen gaan merken we aan het regelmatig links en rechts draaien. De tactische daling is een heel andere dan die met 'Arke Fly' maar het enige wat een beetje van slag raakt is het evenwichtsorgaan. Tegen 03.00 uur staan we in een loods waar koffie en broodjes wachten. Nog wat uitleg over alarmprocedures en uiteindelijk kunnen we gaan slapen in stapelbedden die zijn opgesteld in tenten. Cor had zich als een echte 'buddy' over ons ontfermd en nam ons mee naar zijn onderkomen. Wij konden slapen in zijn werk- en slaapruimte dat bestond uit aaneengekoppelde zeecontainers. De anderen EUPOL-ers waren er niet en dus konden wij dankbaar gebruik maken van een van hun kamers. Met zijn drieën in de stapelbedden maar 'who cares'!

De landing was 's avonds om 17.30 uur en we werden we opgewacht door personeel van de Koninklijke Luchtmacht. Het was al donker en nog 29 graden, een heel verschil met Nederland. Op deze basis kwamen we weer collega's tegen die op de terugweg waren met verlof. Allerlei gegevens werden uitgewisseld maar ondanks alles moet je het toch zelf ervaren. Daarbij komt dat Marc, Edwin en ik iets nieuws gaan doen in de nieuwe NTM-A missie (NATO Trainings Mission Afghanistan). Het was natuurlijk pure toeval dat ik tijdens deze vlucht mijn maat, Cor Kranenburg, weer tegenkwam. Vele anekdotes en verhalen werden weer opgehaald en daarbij schalde zijn luide lach weer als vanouds. We krijgen te horen dat een Hercules C-130 niet beschikbaar is en dat we in drie ploegen naar Afghanistan vliegen. Uiteraard heeft de Kmar niet de hoogste prioriteit en we staan we dus als laatste ingeroosterd voor woensdag 23.00 uur.

Dinsdag 17 november was dan de dag van vertrek. Altijd een moment met een dubbel gevoel. Henny had mij naar Eindhoven gebracht. Afscheid nemen is nooit gemakkelijk en anderzijds zie je ook wel weer uit naar het nieuwe avontuur. Langzamerhand druppelden ruim 160 man de luchtmachtbasis Eindhoven binnen. Velen gingen voor het eerst naar Uruzghan maar er waren ook enkele die verlof in Nederland hadden genoten. Uiteindelijk moesten we dan echt afscheid nemen en gingen we door de paspoortcontrole. Een securitycheck en nog maar weer eens wachten. Plotseling word ik op mijn schouder getikt en kijk ik in een 'big smile' van Cor Kranenburg, mijn maat uit de EUPOL-Kinshasa missie. Met Cor deelde ik een jaar lang een huis in Congo (zie www.vredesmissies.nl ,ACHTERGROND, European Union Mission Kinshasa en scroll naar beneden). In de afgelopen drie jaren hadden we elkaar nog eenmaal gezien op het grote KMar-feest. Cor was met verlof uit Afghanistan en was nu weer op weg terug naar Kandahar in het zuiden van het land. Eindelijk was het zo ver en stapten we aan boord van een normale Boeing 767 van Martinair i.p.v. de KDC-10 van de KLu. Het eerste reisdoel was Minhad (vlak bij Dubai) in de Verenigde Arabische Emiraten.

De militaire opleiding zit erop. Zes weken allerlei 'skills & drills' oefenen totdat het een automatisme werd. Het merendeel bestond natuurlijk uit vuurcontact met de vijand. Nieuwe woorden en afkortingen zoals TIC (troops in contact), afpellen en rallypoint werden een begrip. Mijn scepsis (zie 2) bleek onterecht. De sfeer onderling was prima en dat gold ook in relatie met de instructeurs. Soms hadden dingen wel wat sneller gekund en niet alles was mogelijk qua uitvoering maar desalniettemin keek iedereen met een goed gevoel terug op deze opleiding. Veiligheid gaat natuurlijk boven alles en niemand hoopt ooit deze 'skills' te hoeven toepassen. Op de laatste dag werd door elnt Michiel aan iedere deelnemer een certificaat uitgereikt. Aan Jan, een politieman uit Groningen, werd het inmiddels duizendste certificaat uitgereikt. Een hilarisch moment moet nog even verteld worden. Tijdens een 2-daagse oefening moest onze groep lopend een groot kruispunt (in het bos op het ISK) veilig oversteken terwijl we informatie hadden dat er wel eens een bermbom verborgen kon liggen. Het kruispunt werd door ons beveiligd en drie man speurden minitieus het oppervlakte af op 'bijzonderheden'. Even moest de oefening onderbroken worden en moesten we aan de kant omdat plotseling een terreinvoertuig met de burger terreinopzichter voorbij kwam. U begrijpt al wat er gebeurde. Met een enorme knal ontplofte het explosief toen het voertuig over de verborgen drukplaat reed. Met een 'big smile' liepen we naar de tot stilstand gekomen auto. Een lijkbleke terreinopzichter had een gevoel alsof zijn hele motorblok uit het voertuig was weggeslagen. De kaderleden hadden geen explosief extra en dus was het voor ons direct 'einde oefening'.

Onder ziet u een impressie van diverse onderdelen uit deze opleiding.

We schieten heel veel met de Diemaco en Glock. Voor de Marechaussee is de Glock het persoonlijk wapen dus dat gaat wel. De Diemaco is voor de meesten onder ons (+40) een nieuwe ervaring. Volleerde infanteristen zullen we nooit worden maar daar gaat het ook niet om. De 'skills & drills' zijn wel belangrijk om te weten wat je moet doen wanneer het erg spannend wordt. Voor de meesten van ons is het lang geleden dat we een militaire opleiding hebben gedaan. Dat geldt vooral voor mijzelf want ik ben met mijn 55 jaar immers de oudste Kmar-deelnemer. De wmr-cursus was ruim 30 jaar geleden.

De dagen vliegen voorbij. De eerste week veelal in het leslokaal en dat zijn we niet meer gewend. We zijn opgedeeld in vier klassen en al gauw leren we elkaar beter kennen. Ik heb natuurlijk een 'thuiswedstrijd' en kan iedere dag op de fiets naar het LOKKMar in Apeldoorn. De meeste moeten 'binnen slapen' want de collega's komen vanuit Maastricht tot en met Delfzijl. Het tenue is ons blauwe gevechtstenue en dat is wel zo handig. De eerste buitenles had direct mijn volle aandacht want 'het omleggen van sneeuwkettingen' bij een terreinwagen doe ik niet iedere dag. Of ik veel zal rijden in Kabul is nog maar zeer de vraag maar beter nu weten dan straks vragen. Ook het terreinrijden is natuurlijk 'cool'.

Half september was het dan zover. Met ruim 60 andere collega's meldde ik mij op het LOKKmar bij de ons aller bekende elnt Michiel in de filmzaal. Hij stelde de instructeurs aan ons voor en die bleken ook van het Korps Mariniers afkomstig. Mijn eerste gedachte was: 'Dat wordt er niet beter op'. Michiel vertelde wat ons de komende zes weken te wachten stond: schieten met de Diemaco en Glock, handgranaatwerpen, kompaslezen, kaartlezen, ZHKH (militaire EHBO), exercitie, konvooi rijden, hinderlagen, bermbommen en wat er tegen te doen, helikoptertrainingen enz. enz. Verrassend genoeg waren er naast marinemensen ook 10 politiemensen waarvan er 7 eveneens naar Afghanistan gaan. Ze gaan deel uit maken van EUPOL en ook zij volgen volledig deze militaire opleiding.

Sinds 2005 bestaat het Bureau Buitenland Opleidingen en maakt het deel uit van het DLBE (District Landelijke en Buitenlandse Eenheden). Een ieder die wordt uitgezonden wordt verplicht om de buitenlandopleiding te volgen ongeacht voor welke missie men wordt uitgezonden. In het verleden werd deze opleiding door het SVV (School voor Vredesmissies) gegeven doch sinds 2005 is deze Kmaropleiding een 'paarse opleiding' (d.w.z. incl. voor uit te zenden personeel van andere krijgsmachtdelen) en ook met inhuur van expertise door de andere krijgsmachtdelen. Ik ben benieuwd.